Mavzu: Mehmondo‘stlik industiriyasining zamonaviy tuzilmalari va ularning tasnifi Asosiy tushunchalar

Mehmonxonalar klassifikatsiyasi

• 
  BTT (WTO) ekspertlari tomonidan turistlarni joylashtirish vositalarining standart klassifikatsiyasi ishlab chiqilgan.
  
• 
  Klassifikatsiyada keltirilgan mehmonxonalar va ularga o‘xshash korxonalar turistlarning guruhlarini nisbatan qulay joylashtirish vositalari sifatida ajralib turadi. Jumladan, mehmonxonalar uchun quyidagi belgilar harakterlidir:
  
• 
  belgilangan minimumdan oshadigan miqdorda xonalar mavjudligi (Rossiyada -5, Belorusda - 10) va yagona rahbarlikka birlashgani;
  
• 
  ko‘rsatilishi shart (xonani yig‘ishtirish, sanuzelni tozalash, har kuni to‘shaklarni tartibga keltirish) va qo‘shimcha (kimyoviy tozalash, kir yuvish, sartaroshxona, avtomobillarni ijaraga berish va h.k.) xizmatlari;
  
• 
  mavjud jihozlar, ko‘rsatiladigan xizmatlarga bog‘liq holda milliy standartlar talablariga muvofiq ravishda klasslar va kategoriyalarga guruhlash.
  

• 
  «Mehmonxona» tushunchasini tegishli me’yoriy hujjatlar ham belgilaydi, masalan «Mehmonxonalarni klassifikatsiyalash va boshqa joylashtirish vositalari davlat tizimi to‘g‘risida Nizom» (6-ilova) joylashtirish vositalarini turistlarni vaqtincha joylashtirish bilan shug‘ullanuvchi xilma xil tashkiliy huqukiy shakldagi korxona sifatida xarakterlaydi. U kamida beshta xonaga ega bo‘lishi lozim. Bunga mehmonxonalar, motellar, yoshlar yotoqxonalari, dam olish uylari, pansionatlar, davolash-sog‘lomlashtirish xizmatlari ko‘rsatuvchi mehmonxonalar ham kiradi.
  
• 
  «Mehmonxona» tushunchasi bilan bir qatorda ko‘pincha «otel» atamasidan ham foydalaniladi. Qaysikim keng nomenklaturada va yuqori sifatli xizmat ko‘rsatuvchi mehmonxona korxonasini bildiradi. Ularda g‘oyat mehmonnovozlik muhiti va didli qulayliklar yaratiladi.
  
• 
  Turistlarni joylashtirish vositalari klassifikatsiyasi shuningdek «Turistik» xizmatlar. Joylashtirish vositalari umumiy talablarda ham (GOST 511895-98) keltirilgan. Ushbu hujjatga muvofiq barcha joylashtirish vositalari jamoaviy va yakka-individualga bo‘linadi.
  

• 
  Individual joylashtirish vositasiga kiradi: yollashga beriladigan xonadonlar, kvartiralardagi xonalar, uylar, kottejlar.
  
• 
  Mehmonxona korxonalari turli toifa (kategoriya)lar bo‘yicha klassifikatsiyalanadi. Ular o‘rtasida ko‘proq iste’mol qilinadiganlari quyidagilar hisoblanadi:
  
• 
  shinamlik darajasi;
  
• 
  sig‘imi;
  
• 
  mo‘ljallangan faoliyati;
  
• 
  joylashgan maskani;
  
• 
  ishlash davomiyligi;
  
• 
  ovqatlanish ta’minoti;
  
• 
  mijozlar kelishi davomiyligi va ayrim boshqalar.
  

• 
  Fransuz milliy klassifikatsiya tizimi ko‘proq tarqalgan hisoblanadi, turistlar uchun olti kategoriyada otellar belgilangan. Ular orasida ma’lum yulduzlar soni berilgan besh kategoriyasi mavjud (* ** *** **** *****) bitta yulduzli (I). Bunday tizimi mehmonxona xizmati bozorini ko‘proq qamrab olgan.
  
• 
  Germaniyada qabul qilingan klassifikatsiyaga muvofiq mehmonxona korxonalari besh klassga bo‘lingan. Evropa tizimi bilan uyg‘unlashtirish maqsadida bu erda tegishli ravishda har bir klassga ma’lum yulduz berish ko‘zda tutilgan:
  
• 
  turistik klass - * ;
  
• 
  standart klass - * *;
  
• 
  shinam klass - * * *;
  
• 
  birinchi klass - * * * * ;
  
• 
  lyuks - *****.