Mavzu: molekulyar lyumenesensiya. Reja: Lyuminessent analiz. Lyuminessensiyaning hosil bo‘lishi va uning sinflanishi

Q_kvqQ₀C^-k(C-C₀⁾
Bunda Q₀-juda suyultirilgan holatda lyuminessensiyani chiqishi. k-konstanta.
Har xil lyuminessent moddalar uchun S₀ va k spetsifik bo‘ladi. Agar SS_; unda Q_kvconst.
Lyuminessent metodda kvant chiqishi shu moddaning sezgirligini bildiradi. Kvant chiqishi qanchalik katta bo‘lsa, sezgirligi shunchalik katta bo‘ladi.
Lyuminessent analizda moddaning konsentratsiyasini bilish uchun uning chiqarishi intensivligini (fluoressensiya intensivligi) I_fl bilish kerak. I_fl moddaning yutilgan nurni energiyasiga to‘g‘ri proporsional (I_yut) va _k.
I_flq I_yut_k
I_flqI₀Cl_k.
, l va I₀-konstantalar. a_kqconst(SS_) bo‘lganda I_flqkC.
Ordinatada- I_fl, absissaga-S sonlari qo‘yilsa, lyuminessent metodlarida ishlatiladigan to‘g‘ri chiziqli bog‘lanishni olish mumkin.
Lyuminessent analizda eng ko‘p ishlatiladigan molekulyar lyuminessensiya, xususiy holda fluoressensiyadir.
6.Lyuminessensiyaga ta’sir etuvchi omillar.
Lyuminessensiyaning intensivligi har xil omillarga bog‘liq:

1. 
   Konsentratsiya.
   

Konsentratsiyaga bog‘liqligi analitik uchun eng kerakli bo‘lib, u ikki xil xususiyatga ega.
a) Konsentratsiya oshishi bilan lyuminessensiya intensivligi oshadi.
b) Ba’zi hollarda bog‘liqligi to‘g‘ri proporsional
u avx

Rasm-20. Lyuminessensiyaning konsentratsiyaga bog‘liqligi
Konsentratsiya chegarasiga etgandan so‘ng lyuminessensiya intensivligi ma’lum vaqt o‘zgarmas bo‘lib qoladi va keyin kamayadi. SHunda lyuminessensiya intensivligi ayni qiymatiga konsentratsiyani boshqa qiymati to‘g‘ri keladi. SHuning uchun analitik konsentratsiyani keng oraliqdagi aniq qiymatini bilishi kerak.
2. Temperatura.
A) Harorat oshirilsa lyuminessensiya intensivligi kamayadi. Energiya issiqlik harakatiga sarf bo‘ladi. Molekula ionlarga dissotsilanadi.
B) Harorat pasaysa I_l ortib boradi, chunki aylanma tebranma energiyalari kamayadi. Q_kv ortadi.

3. 
   Eritma va erituvchining rNi, ion va molekulyar holatlardan har xil I_flga ega.
   

1. 
   Metall ion ta’siri.
   

A) Me (Fe, Co, Ni, Cr, o‘tish metallari) lyuminessensiyani so‘ndiradi.
B) Me (Be, Ca, Na, Al, Ga) lyuminessensiya intensivligini oshiradi.