Mavzu: Statika. Statika aksiomalari. Erkli va erksiz jismlar. Bog'lanish reaksiyalari Oars

Nuqta tezligi.

Tezlik nuqta vaziyati o'zgarmshining tezligini xarakterlaydi. Tekis xarakatda tezlik vaqt birligi oralig'ida o'tilgan yo'l uzunligi bilan o'lchanadi.

_V :~_··· SI t C_·c>n_""t

^{tez11·k b"ir} 1^{1.g1• [VJ = ·[·S·]·y-·3!-y-H-·m· 11<• = M 1c;}

[t jBaKI

Tezlik vektor kattalikdir, vaqtning xar bir paytida tezlik trektoriyaga o'tkazilgan urinma bo'ylab xarakat tomonga yo'nalgan.

Nuqta n ing qanday xa ra katla n ishidan qat'iy nazar

xaqiqiy tezlik koordinatining eaqt bo'yicha olingan birinchi hosilasiga teng.

_y --

.,.
•

^\ 5)

^"t^',$

• 
  ^M...
  

Tezlanish nuqta tezligi vektori ^M
"

o'zgarishining kinematik o'lchovidir.

v"_n"

t

Tezlanish vektor kattalikdir. To'gri chiziqli xarakatda xaqiqiy tezlanish tezlikning vaqt bo'yicha olingan ikkinchi hosilasiga teng.

dV d:S

a:-:::-•..·=

dt dt

Tezlanish birligi

_{[a] lVl} Y3YHJU1K ^}'.,t

_V, [t] aaKT, Jrna.upaTu

^-·• Nuqta egn chiziqli troektoriya bo'ylab xarakatlanganda o'z yo'nalishini o'zgartiradi.

Egri chiziqli xarakatda nuqtaning tezlanishi uning traektoriyasining egrilik

darajasiga,

T

_A bog'liqdir.

yam^' traektoriyaning egriligiga

Nuqta egri chiziqli traektoriya bo'ylab xarakatlanganda nuqtaning xaq1q1y tezlanishi tezlikdan vaqt bo'yicha olingan vektor xosilaga teng.

Egri chiziqli xarakatda nuqtaning

AV

avp

/\t

tezlanishi uning traektoriyasining egrilik
darajasiga bog'liq bo'ladi. Traektoriya egriligi k bilan belgilanadi. k = _!_, bu yerdap­

P
egrilik radiusi.

1. 
   - egrilik traektoriyasining uzunligi. To'g'ri chiziqning egriligi nolga teng, egrilik radiusi esa cheksizlikka teng.
   

k = 0. p = l / k = oo