Mavzu: Statika. Statika aksiomalari. Erkli va erksiz jismlar. Bog'lanish reaksiyalari Oars

Og'irlik kuchi,

Jismni Yerga tortuvchi kuch og'irlik kuchi deb ataladi.

Jismning elementar zarracha deb, Yer o'lchamlariga nisbatan kichik bo'lgan jismlar uchun, yetarli aniqlik bilan bu kuchlarni parallel kuchlar sistemasi deb hisoblash mumkin.

Jismning og'irlik markazi deh unga tegishli barcha elementar zarrachalarning parallelog'irlik kuchlari markaziga aytiladi.

bu yerda

G1 - jism xar bir elementar zarrachasining og'irlik kuchi. X1 Y1 Z1 - zarrachalar koordinati. :CG - butun jismning og'irlik kuchi. Jismlar bir jinsli bo'lgan xolda bunday formulalar 'yordamida xajmlar, yuzalar va chisiqlar og'irlik markazining koordinatlarini aniqlash mumkin.

1. 
   Uning xajmi V] orqali ifodalangan og'irlik kuchi G =":N bu yerda /­
   

Binobarin xajm

2. 
   agar jism qalinligi b ga teng bir jinsli plastinkadan iborat bo'lsa,. u holda elementar zarrachaning yuzasi G', orqali ifodalangan og'irlik kuchi (.:,, · yhf- ga
   

3. 
   agar jism ko'ndalang kesim yuzasi G' o'zgarmas bo'lgan bir jinsli simdan iborat bo'lsa, elementar zarrachaning uzunligi
   

orqali ifodalanadigsj og'irlik kuchi c;"""/f ga teng bo'ladi, unda binobarin chiziq

Agar bir jinsli jism simmetriya tekisligiga ega bo'lsa, jismning og'irlik markazi shu tekislikda yotadi.

Quyidagi hollarda shunga o'xshash isbotlash mumkin:

agar bir jinsli jism simmetriya o'qiga ega bo'lsa, jismning og'irlik markazi shu chiziqda yotadi;

agar bir jinsli jism ikkita simmetriya o'qiga ega bo'lsa, jismning og'irlik markazm o'qlar kesishadigan nuqtada bo'ladi;

bir jinsli aylanuvchi jismning og'irlik markazi aylanish o'qida yotadi. To'g'ri to'rtburchak og'irlik markazi diagonallari kesishadigan nuqtada yotadi.

Uchburchak yuzrnrng og'irlik og'irlik markazi har bir ^asosdan uchburchak balandligining uchdan bir qismi qadar oraliqda yotadi.
Mavzu: Kinematikaning asosiy tushunchalari.Trayehtu11ya, 111a:su1a, yo'l, tezlik, tezlanish.