Mavzu. Statistik jadval va grafiklar Statistik jadvallar haqida tushuncha

Gistogramma – bu intervalli variatsion qatorlarni tasvirlash uchun xizmat 
qiladi. Bunda intervalli belgi o’lchovlari koordinata tizimi abstsissasida, intervalli 
belgining mos chastotalari (soni, vazni, salmog’i va h.k.) esa ordinata o’qida 
ma’lum masshtabda shkalalarda belgilanadi.
Poligon – diskret variatsion qatorlarni tasvirlash uchun qo’llaniladi. Bunda 
diskret qator o’lchovlari abstsissa o’qida, chastotalar esa ordinata o’qida 
tasvirlanadi va bu nuqtalar tutashtirilib siniq chiziq hosil bo’ladi. Intervalli qatorni 
ham poligon orqali tasvirlash mumkin. Bunda intervalli qatorni diskret qatorga 
(qatorning yuqori va quyi chegarasi o’lchovlari o’rtachasi) shartli keltirish lozim.
Kumulyata egri chizig’i - har bir qatorning chastotalari qo’shib borilishi 
orqali chastotalar yig’indisini ifodalovchi yangi qator tuziladi va har bir qator 
(ham intervalli, ham diskret bo’lishi mumkin) darajalari abstsissa o’qida, yangi 
tuzilgan chastotalar yig’indisi ko’rinishidagi darajalar ordinata o’qida belgilanadi. 
Ogiva ham kumulyata egri chizig’i ko’rinishida bo’ladi, lekin koordinata 
o’qlari turlicha bo’ladi. Ya’ni abstsissa o’qida chastotalar yig’indisi, ordinata 
o’qida esa variatsion qator darajalari ifodalanadi. 
Iqtisodiy hodisa va jarayonlarni tavsiflovchi statistik ma’lumotlarni 
diagrammalardan farqli statistika xaritalarida ham tasvirlash mumkin. 
Statistika xaritalari – grafik tasvirlash shakllaridan biri bo’lib, statistik 
ma’lumotlarni hududlar bo’yicha joylanishini chizmali geografik xaritalarda 
ifodalanishidir. Hududlar bo’yicha tasvirlash vositasi bo’lib shtrixli chiziqlar, fonli 
bo’yash yoki geometrik shakllar hisoblanadi. 
Statistika xaritalarining ikki shakli mavjud: xaritagramma, xaritadiagramma. 
Xaritagramma – bu sxematik geografik xarita bo’lib, xaritada tasvirlangan 
hududlarni ularga tegishli hodisa va jarayonlar xususiyati, sifat yoki miqdor 

---

ko’rsatkichi bo’yicha shtrixli nuqta yoki chiziqlar, turli xil ranglar orqali
tasvirlashdir. 
Xaritagramma fonli va nuqtali xaritagrammalarga bo’linadi. Fonli 
xaritagrammada hududlar ularni baholovchi darajalarga ko’ra turli ranglar orqali 
tasvirlanadi. Siyosiy dunyo kartasini bunga misol qilishimiz mumkin. Nuqtali 
xaritagrammada darajalar nuqtalarning ma’lum bir zichligi, kattaligi orqali 
ifodalanadi. Fonli xaritogrammalar asosan nisbiy va o’rtacha miqdorlarni 
ifodalashda, nuqtali xaritogrammalar esa asosan hajmli, miqdoriy ko’rsatgichlarni 
ifodalashda foydalaniladi. 
Xaritalarning yana bir turi