Мавзу: Суғурта ташкилотларида бухгалтерия ҳисоби фанининг предмети, объекти ва вазифалари

4.3. To‘langan sug‘urta mukofotlarining hisobini 
sug‘urtalanuvchining buxgalteriya hisobida aks ettirish tartibi 
Sug‘urta munosabatlarida yuridik va jismoniy shaxslar sug‘ur-
talanuvchilar sifatida ishtirok etishlari mumkin. Sug‘urtalanuvchi-
lar yuridik shaxs bo‘lgan taqdirda ular sug‘urta mukofotlarini o‘z 
buxgalteriya hisoblarida aks ettirishlari zarur bo‘ladi. Bundan tash-
qari, sug‘urtalovchining o‘zi ham o‘z mulki yoki xodimlarini bosh-
qa sug‘urtalovchida sug‘urtalagan bo‘lishi mumkin. Bunday hollar 
uchun schyotlar rejasida 6510 schyot “Sug‘urta bo‘yicha to‘lov-
lar” mo‘ljallangan. Sug‘urta mukofotlari sifatida hisoblangan sum-
malar mazkur schyotning kredit tomonida aks ettirilib, quyidagi 
schyotlar bilan korrespondensiyalanishi mumkin: 
– ishlab chiqarish xarajatlari (2010 “Asosiy ishlab chiqarish”, 
2310 “Yordamchi ishlab chiqarish”, 2510 “Umumishlab chiqarish 
xarajatlari”, Davr xarajatlarini hisobga oluvchi schyotlar (9400) va 
boshqalar); 
– sug‘urta to‘lovlarining boshqa manbalari (Kapital qo‘yilma-
larini hisobga oluvchi schyotlar (0800), Kelgusi davr xarajatlarini 
hisobga oluvchi schyotlar (3100)).
Debet 2010 (2310, 2510 va boshq.) – Kredit 6510 
 

---

51 
Sug‘urta tashkilotlarida korrespondensiyalanuvchi schyotlar 
sifatida quyidagilardan foydalanadilar: 
– ish yuritish xarajatlari (2010);
– boshqa xarajatlar (9410 schyot “Sotish xarajatlari” 9420 schyot 
“Ma’muriy xarajatlar” 9430 schyot “Boshqa operatsion xarajatlar”); 
– boshqa sug‘urta to‘lovlarining manbalari (Kelgusi davr xa-
rajatlarini hisobga oluvchi schyotlar (3100) va boshqalar). 
Sug‘urta mukofotlarini o‘tkazib berish, o‘z navbatida, quyida-
gi provodka orqali amalga oshirladi: 
Debet 6510 – Kredit 5110 (5210) 
 
Agar sug‘urtalanuvchi sifatida biror tashkilot, muassasa yoki 
korxonalarning ishchilari qatnashsa va sug‘urta mukofotlari ushbu 
tashkilot, muassasa yoki korxona tomonidan to‘lanadigan bo‘lsa, 
sug‘urta mukofotlarining hisobini amalga oshirishda 6710 schyot 
“Mehnat haqi bo‘yicha xodimlar bilan hisoblashishlar”dan foyda-
laniladi va quyidagi provodka qo‘llaniladi: