Mavzu: Tana biomexanikasi va bemorning xavsizligini ta’minlash

BEMORNI CHALQANCHA YOTQIZISH

Yotoq yaralarning oldini olishda bemorning vaziyatini tez-tez almashtirib turish lozim, bunday vaziyatlardan biri — qorin bilan yotishdir: -bemor krovati gorizontal holatga keltiriladi; -boshidan yostiq olib qo‘yiladi; -bemor qo‘lini tirsak bo‘g‘imida yoyib, gavdasiga yaqinlashtirib, qo‘l panjasini soni tagiga qo‘yib, qo‘li ustidan qorniga ag‘darib qo‘yiladi; -bemor krovat o‘rtasiga suriladi; -bemor boshini yonboshlatib, tagiga yostiq qo‘yiladi; -qornining tepa qismiga yostiq qo‘yiladi (bu moslama bel sohasidagi va ko‘krak bezlaridagi zo‘riqishni kamaytiradi); -bemorning qo‘llarini bukib, tepaga shunday ko‘tarish kerakki, qo‘l panjalari boshining yonida bo‘lsin; -qo‘llari tagiga kichikroq yostiqchalar qo‘yiladi; -tovonlar tagiga bolishchalar qo‘yiladi.

BEMORNI QORNI BILAN YOTQIZISH

Bemorni yonboshlatib yotqizish quyidagicha bajariladi: -o‘rnining bosh tomoni tushiriladi; -chalqancha yotgan bemor krovat chetiga suriladi; -agar bemorni o‘ng yonboshga yotqizish kerak bo‘lsa, chap oyog‘ini tizzadan bukib, chap oyoq panjasi o‘ng taqimga qo‘yiladi; -hamshira bir qo‘li bilan bemor sonidan, ikkinchi qo‘li bilan yelkasidan ushlab o‘z tomoniga yonboshlatadi (bunday harakatlar yonboshlatishni yengillashtiradi); --bemor boshi va tanasining tagiga yostiq qo‘yiladi; -bemorning ikkala qo‘li bir oz bukiladi, shunda yuqoridagi qo‘l yelka va bosh oldida bo‘ladi, pastdagi qo‘l esa boshining yonida yostiqda bo‘ladi (bu holat o‘pka ventilatsiyasini yaxshilaydi); -bemor orqasiga ikki buklangan yostiq tirab qo‘yish kerak (bu bemorni yonboshlatganda muvozanatni saklab turadi); -bemor oyog‘ining chov sohasidan taqimigacha bo‘lgan joyiga yostiqcha qo‘yiladi (shunda tizza va taqim bo‘g‘imlarida yotoq yaralar hosil bo‘lishining oldi olinadi); -oyoq panjasining tagiga 90° burchak ostida tayanch qo‘yiladi.

BEMORNI YONBOASHLATIB YOTQIZISH

Sims vaziyati qorin va yonboshda yotishning oraliq vaziyati (3- rasm): -bemor yotgan krovatning bosh tomoni tushiriladi; -bemor chalqancha yotqiziladi; -bemorni yonboshlatib qo‘yib va qisman (biroz) qorni bilan yotqiziladi (o‘ringa bemor qornining bir qismi tegib turadi); -bemor boshiga yostiq qo‘yiladi (bunda uning bo‘yni egilib qolmaydi); -bemor yuqorigi qo‘lini 90° burchak ostida tirsakdan va yelkadan buklash uchun qo‘li ostiga yostiq qo‘yiladi, pastki qo‘l bukilmagan holda o‘rinda bo‘ladi (shunda gavdaning to‘g‘ri biomexanikasi saqlanib qoladi); -yuqorigi buklangan oyoq tagiga yostiq qo‘yiladi (bunda pastki oyoqning boldiri, sonning pastki qismi yoziladi); -oyoq panjalariga 90° burchak ostida tayanch o‘rnatiladi. Bu vaziyatlarning har birida bemor o‘zini qulay sezishi kerak. Bu ishni majburiy yotoq holatida bo‘lgan bemorlar uchun har ikki soatda takrorlash mumkin.