Mavzu: Tarbiyada yosh hususiyatlarini hisobga olish va yosh davrlarga bo‘lish Bajardi: 20/11 – guruh talabasi: Nasretdinova Qanoat Erkinovna reja

Shuni alohida ta`kidlash kerakki, D.I.Feldshteynning yosh davrlariga ajratish nazariyasi ontogenezdiga barcha psixologik holat va fazilatlarni ifodalash imkoniyatiga ega emas, ammo u ta`lim-tarbiyaning sifatini oshirishga ijobiy ta`sir ko`rsatishi bilan amaliy ahamiyat kasb etadi.

• Shuni alohida ta`kidlash kerakki, D.I.Feldshteynning yosh davrlariga ajratish nazariyasi ontogenezdiga barcha psixologik holat va fazilatlarni ifodalash imkoniyatiga ega emas, ammo u ta`lim-tarbiyaning sifatini oshirishga ijobiy ta`sir ko`rsatishi bilan amaliy ahamiyat kasb etadi.
• Umuman psixologlar tomonidan yosh davrlarini tabaqalashtirishning puxta ilmiy-metodologik negiziga, ega bo`lganlar qator nazariyalari ishlab chiqilgan. Ular ontogenetik qonuniyatlarni yoritishga katta xissa bo`lib qo`shildi, amaliy va nazariy muammolarni xal qilishda keng qo`llanmoqda. Ammo hozir ontogenezni to`la yoritishga xizmat qila oladigan nazariyani yaratish zarurati tug`ildi.

Har bir yoshning o`tish davridagi (krizis) inQirozlarning kelib chiqish sababi va unga ta`sir etuvchi omillar.

• Uch yoshli bolalarga to`g`ri tarbiya berish, ta`sir o`tkazish, ularning harakatlarini maqsadga muvofiq yo`naltirish orqali ularda mustaqil holda ovqatlanish, kiyinish, yuvinish, o`z o`rnini yig`ishtirish ko`nikmalarini tarkib toptirishga, ayrim topshiriq va vazifalarni puxta bajarish malakasini shakllantirishga erishish mumkin. Mazkur yosh xususiyatlarini tadqiq qilgan N.M.Shchelovanov, D.B.Elkonin va boshqalarning fikricha, bolaning uch yoshgacha o`sishida erishgan yutuqlari uning xulq-atvorini, bilish jarayonlarini sifat jihatdan ancha o`zgartirib yuboradi. Shunga qaramay, bolaning o`sishiga kattalarning ta`siri, roli etakchiligicha qolaveradi, lekin asta-sekin o`sib borishi mustaqilroq bo`lishini ta`minlaydi. Ammo maktabgacha yoshdagi mustaqillik ko`pincha bolaning amaliy faoliyatida uncha kuchli bo`lmagan shaxsiy imkoniyati doirasida kattalar yordamisiz harakat qilishida, nisbatan oz bo`lsada, tobelikdan qutulish tuyg`usida namoyon bo`ladi.