Mavzu. Tekis richag-krivoship shatunli mexanizmning strukturasi, kinematikasi va kinetostatikasini tekshirish

1.2.3 Tezlanishlar planini tuzish.

a) Krivoshipning A nuqtasini tezlanishini aniqlaymiz. Yetakchi O₁A zveno o’zgarmas burchak tezlik bilan aylanadi. A₁ nuqtaning urinma tezlanishi nolga teng, chunki ₁const; ₁0, bo’ladi. Uning qiymati quyidagicha topiladi;

b) Tezlanishlar planining masshtab koeffitsienti ni tanlaymiz:

v) Listdagi  qutb nuqtasini ixtiyoriy tanlaymiz. Undan O₁A krivoshipga parallel qilib, A₁ nuqtadan O₁ nuqta tamon normal tezlanish vektori yo’nalishini chizamiz. Bu chiziqda kesmani belgilaymiz (3-shakl,v).
g) Mexanizmning V nuqtasini tezlanishini quyidagi vektor tenglamalar sistemasi yordamida aniqlaymiz:

bu yerda; - A nuqtaning tezlanishi, u πa kesmaga teng.
-SHatunning narmal tezlanishi, u shatunga ya’ni AB zvenoga parallel, B nuqtadan A nuqta tamon yo’nalgan va uning qiymati quyidagicha aniqlanadi.

- AB zvenoning urinma tezlanishi, uning vektori AB shatunga tik yo’nalgan.
-tezlanish, x-x yo’naltiruvchining tezlanishi. Bu tezlanish nolga teng bo’lgani uchun  qutib nuqtada yotadi.
-kariolis tezlanish 0 ga teng, u  qutib nuqtada yotadi.
-relativ tezlanish, bu tezlanish x-x yo’naltiruvchiga parallel yo’naladi.
Xar ikki va tezlanish kesmalarining kesishish nuqtasi V nuqtaning tezlanishini hosil qiladi (3-shakl,v).

d) Mexanizmning C nuqtasini tezlanishini quyidagi vektor tenglamalar sistemasi yordamida aniqlaymiz:

bu yerda; - A nuqtaning tezlanishi, u πa kesmaga teng.
-SHatunning narmal tezlanishi, u shatunga ya’ni AC zvenoga parallel, C nuqtadan A nuqta tamon yo’nalgan va uning qiymati quyidagicha aniqlanadi.

- AC zvenoning urinma tezlanishi, uning vektori AC shatunga tik yo’nalgan.
-tezlanish, y-y yo’naltiruvchining tezlanishi. Bu tezlanish nolga teng bo’lgani uchun  qutib nuqtada yotadi.
-kariolis tezlanish 0 ga teng, y  qutib nuqtada yotadi.
-relativ tezlanish, bu tezlanish u-u yo’naltiruvchiga parallel yo’naladi.
Xar ikki va tezlanish kesmalarining kesishish nuqtasi S nuqtaning tezlanishini hosil qiladi (3-shakl,v).
e) 2 va 4 zvenolarning massa markazlari S₂,S₄ nuqtalarning tezlanishini kesmalar nisbatidan foydalanib aniqlaymiz.


bo’ladi. Tezlanishlar planidagi a nuqtadan kesmada masofada s₂ nuqtani belgilaymiz. Uni qutb nuqta bilan tutashtirib kesmani hosil qilamiz. SHu usul bilan kesmani hosil qilamiz (3-shakl,v).
j) Nuqtalarning xaqiqiy tezlanishlarini quyidagicha aniqlanadi va qolgan holatlarning qiymatlari tezlanishlar jadvaliga kritiladi:







2-jadval
Tezlanishlar jadvali

Belgilanishi	Holatlardagi qiymatlar
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
	21212	21212	21212	21212	21212	21212	21212	21212	21212	21212	21212	21212
	13257	14848	11136	4242	11136	24924	28105	16439	0	11136	23333	14318
	3181	18560	14848	23863	10606	6363	13257	12196	14848	13787	11666	8484
	7954	12727	21212	22272	16439	8484	7994	13257	21212	21742	20151	9015
	20151	13257	6893	9545	1669	22272	19621	13257	6893	10606	16439	22802