Maxsus, kasb-hunar ta’limi

Organik birikmalarni uglerod skeleti bo‘yicha klassifikat- siyasi. Uglerod atomlarining molekulada joylashishiga qarab

yoki ularning hosil qilgan skeletlariga qarab, organik birikma- lar uchta asosiy gruppaga bo‘linadi:

1. 
   Alisiklik birikmalar. Bu gruppaga kirgan birikmalar ali- fatik birikmalar deb ham ataladi. Bu gruppa birikmalari orasida to‘yingan (alkanlar), masalan:
   

CH₃
CH₃ — CH₃ CH₃ —CH CH₃ — CH₂OH
etan ^CH3 etil spirt izobutan
va to‘yinmagan (alkenlar) birikmalar bo‘ladi, masalan:
CH₂ = CH₂ HC ^ CH CH₂ = C — CH = CH₂

3
etilen asetilen _CH
izopren

Bu gruppaga yog‘lar ham kirganligi uchun ilgari yog‘ qatori birikmalari degan nom berilgan edi va bu nom hozirda deyarli ishlatilmaydi.

2. 
   Karbosiklik birikmalar xossalari jihatidan alifatik birikmalarga o‘xshash bo‘lgan alisiklik (to‘yingan va to‘yin- magan) birikmalar bilan molekulasida benzol halqalari bor aromatik birikmalarga bo‘linadi.
   

Alisiklik birikmalarga misollar:
CH₂ — CH₂ CH₂ CH₂
CH₂ — CH₂ H₂C CH₂ HC CH₂
siklobutan

Aromatik birikmalar:
H₂C CH₂ HC CH₂
CH₂ CH₂
siklogeksan siklogeksen
NH₂

benzol anilin naftalin

3.