Mehnat vazirligi respublika aholi bandligi va mehnatni muhofaza qilish ilmiy markazi


 Beton va temirning mexaniq xossalari


Download 7.26 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/176
Sana11.08.2023
Hajmi7.26 Mb.
#1666420
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   176
Bog'liq
MUXUM ARXITEKTURAGA

5.4. Beton va temirning mexaniq xossalari. 
Betonning hisobiy qarshiliklari birinchi guruh chegara holatlari Rь va 
Rь(uchun 0,997 ishonchlilik bilan beriladi. Ularning qiymatlari (8,1-jadval) 
tegishli me’yoriy qarshiliklarni betonning siqilishdagi ishonchlilik koeffitsienti 
bc

= 1,30 ga yoki cho‘zilishdagi ishonchlilik koeffitsenti 
bt

ga bo‘lish yo‘li 
bilan aniqlanadi. Keyingi koeffitsient betonning sinfini siqilish mustahkamligi 
bo‘yicha belgilashda 
bt

=1,50 ga teng qilib olinadi. 
Odatdagi og‘ir betonning me’eriy va hisobiy qarshnliklari 
6.1 - jadval
Betonning siqilish 
mustahkamliligi bo‘yicha 
sinfi 
Prizma 
mustahkamliligi 
O‘q bo‘yicha cho‘zilishi 
R
bn
;R
b,ser 
R

R
btn
;R
b,ser
R
bt
V10 
V10 
V10 
V10 
7,5 
15 
29 
43 

11,5 
22 
33 
0,851,4 
2,1 
2,5 
0,57 
0,9 
1,4 
1,65 


 123 
Betonning hisobiy qarshiliklari qiymatlarini zarur hollarda betonning ishlash 
sharoitlari koeffitsentiga ko‘paytirish zarur, bular ish sharoitlari elementning 
xususiyati va ish bosqichlari tayyorlanish usuli, konstruksiyani o‘ziga xos 
xususyatlari, kesimning o‘lchamlariga ko‘ra 1 dan katta yoki kichik bo‘lishi 
mumkun. Ko‘p martalab takrorlanib turadigan yuklarda (nagruzkalarda) 
betonning hbsobiy qarshiliklari R
ь 
va R
bt
betonning ishlash sharoitlari 
koeffitsenti 
bi

< 1 ga ko‘paytiriladi, uning qiymati kuchlanishlarssikli 
asimmetriya koeffitsenti 
max
,
min
,
/
b
b
b



=
shuningdek betonning turi va uning 
namligi holatiga qarab qabul qilinadi. 
Agar konstruksiya uzoq muddat ta’sir qiladigan yuklarga hisoblanadigan 
bo‘lsa, u holda betonning mustahkamligi ortishi uchun qulay sharoitlar 
bo‘lmaganida (masalan atrof muhit havosining namligi 75% dan ortiq 
bo‘lganida) og‘ir betonning hisobiy qarshiliklari ishlash sharoitlari koeffitsienti 
2
b

=0,9 ga ko‘paytiriladi. Uncha uzoq davom etmaydigan qisqa muddatli 
yuklarni hisobga olganda (krandan tushadigan, shamol, zilzila, portlashdan 
tushadigan yuklamalar) bu koeffitsent 
2
b

=1,1 deb qabul qilinadi. 
Betonning siqilish va cho‘zilishdagi qarshiligiga ikki o‘qli kuchlanish holati 
ta’sir qiladi. Agar beton namunasi bir yo‘nalishda cho‘zilish, o‘zaro 
perpendikulyar yo‘nalishda siqilish ta’sirida bo‘lsa, u holda betonning qarshiligi 
kamayadi, buni ishlash sharoiti koeffitsenti
4
b

ni kiritish bilan hisobga olinadi. 
Umuman 
bi

koeffitsent yordamida betonning hisobiy qarshiligiga boshqa 
sabablarning elementlarni betonlash sharoitlari 
3
b

navbatma-navbat muzlash va 
erish 
6
b

quyosh radiatsiyasi 
7
b

ning ta’sirlari hisobga olinadi. 
Betonning ikkinchi guruh chegara holatlari uchun hisobiy qarshiliklar R
b,ser
va R
bt,ser
ko‘p hollarda son jixatdan meyoriy koefitsientlar R
b,ser
va R
bt,ser
ga teng 
bo‘ladi, chunki betonning ishonchlilik koeffitsentlari: siqilishdagi 
bc

va 
chuzilishdagi 
bt

birga teng deb olinadi, betonning ishlash sharoitlari koeffitsenti 


 124 
bi

esa quyidagi hollardagina xisobga olinadi. Ko‘p karra takrorlanadigan yuklar 
ta’sirida temir-beton elementlarida darzlar hosil bo‘lishi bo‘yicha hisoblashda 
hisobiy qarshiliklar R
b,ser
=R
bt n
4
b

foydalaniladi; 
Ko‘p karra takrorlanadigan yuklar ta’siridyagi temir-beton elementlarda qiya 
darzlar hosil bo‘lishi bo‘yicha hisoblashda, ishlash sharoitining aytib o‘tilgan 
har ikki koeffitsenti ishlatiladi, ya’ni hisoblashga kiritiladigan hisobiy qarshilik 
R
b,ser
=
,
,
4

Download 7.26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   176




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling