Мектеп устаханаларында аспабларды таярлаў жумысларын шөлкемлестириў

Stanoklarda islew waqtinda a`mel qilinatug`in uliwma qa`wipsizlik texnikasi qag`iydalari.
1.Jumis baslawdan aldin stanoktin` jumisqa jaramlilig`in,onin` mexanizmlerin qol menen ha`reketlendirip,son`inan a`ste ju`rgizip ko`zden keshirip aliw kerek.Stanoktag`i qa`wipsizlik qurilmalarin jaqsi u`yrengenligin tekserip aliw kerek.
2.Stanoklardin` yamasa mexanizmlerdin` jaramsizlig`i,qorg`awshi qurilmalardin` joklig`i ha`m puxta ornatilmag`anlig`i sezilse,iske tu`spesten bul haqqinda oqitiwshig`a yamasa ustaga aytiw kerek.
3.Hesh qashan usta yamasa oqitiwshisiz o`z betinshe stanokti yamasa onin` mexanizmlerin du`zetiwge ha`reket qilmaw kerek.
4.Stanok janinan ketiwde,elektr energiyasi bolmay qalg`anda yamasa za`rur jag`daylarda a`lbette stanok toqtatiliwi kerek.
5.Jumistan son` stanokti toqtatip, tazalap,artip,a`sbap ha`m qurilmalardi jiynastirip qoyiw kerek.
6.Stanok islep turg`an waqitta tazalaw,maylaw,ogan su`yeniw,o`lshem aliw,stanokti qol menen toqtatiw qatan` qadag`an etiledi.
w.Stanoktin` metall bo`limlerine qol tiygen waqtinda toq ursa darhal stanokti toqtatip, buni oqitiwshi yamasa ustag`a aytip xabarlaw kerek.
Texnika qa`wipsizligi boyınsha jol-jobalar
Oqiwshilarg`a o`tkeriletug`ın texnika qa`wipsizligi boyınsha jol-jobalar standartqa ha`m «Nızam»g`a tiykarlang`an halda ha`m jumistin` qa`siyetine qarap to`mendegilerge bo`linedi: kirisiw, birlemshi (jumıs ornında), rejeden tısqarı, ku`ndelik, qaytalaw.
Kirisiw jol-jobası – bunda oqiwshilar birinshi ma`rte miynet sabag`inan a`meliy jumıs baslamaqshi bolg`anda, mektep ustaxanasina birinshi ma`rte kirgende yamasa mekteptin` basqada laboratoriya kabinetlerinde jumis baslamaqshi bolg`anda pa`n oqitiwshilari o`z qa`niygelikleri boyinsha, miyn texnika qa`wipsizligi boyınsha jol-jobalar o`tkeriledi. Onı u`lgi da`stu`r boyınsha, oqiwshinin` jumısqa kirispesten aldın o`tkeriledi ha`m arnawli jurnalg`a ra`smiylestirilip mektep direktorinin` orinbasarina qol qoydiriladi..
Birlemshi (jumıs ornında) jol-jobası –ustaxanada yamasa laboratoriya xanalarinda pa`nler boyinsha jan`adan jumıs baslamaqshi bolg`anlar ushın, sonday-aq, basqa jumisti o`tken oqiwshilarg`a yamasa kimge jan`a jumis tapsırılg`an bolsa, solarg`a o`tkeriledi. Bul jol-jobanı da`stu`rge tiykarlanıp pa`n oqitiwshilari birinshi sabaq ku`ni baslanıwdan aq qa`wipsiz miynet usılların a`melde ko`rsetiw menen o`tkeredi.
Rejeden tısqarı jol-jobası - jumıs ornında o`tkeriletug`ın jol-jobanın` jumis islew quralı almastırılg`anda yamasa modernizatsiya qılıng`anda, a`sbaplar jan`alang`anda, shiyki zat ha`m basqalar, oqiwshilar ta`repinen miynet qa`wipsizlik qag`ıydaları qopal buzılg`an jag`dayda, sonday-aq qandayda bir bilimlendiriw tarawinda texnika qa`wipsizligi qag`iydalari buzilg`an jag`dayda xaliq ta`limi uazirliginin` arnawli ko`rsetpesine muwapiq o`tkeriledi ha`m arnawli jurnalg`a ra`smiylestiriledi.
Ku`ndelikli (elektruzatıw tarmıg`ın qorg`aw mexanizmlerinde islew, xanalardın` fumiga jol-jobası – mekteplerde a`meliy jumis orinlanatug`in jumıslarda ha`r ku`ni tsiyası, yadroximikatlar menen islew berilgende issı xanalarda avariya ha`m basqa) o`tkeriledi.
Qayta jol-jobası – mekteplerde a`meliy jumis orinlanatug`in pa`nler boyinsha tısqarı: xızmet ko`rsetiw, sınaw, u`skenelerdi ornatıw ha`m on`law, a`sbaplardı isletiw, material ha`m shiyki bo`lekshelerdı saqlaw menen baylanıslı bolg` oqitatug`in oqitiwshilar o`zinin` ha`mme oqiwshilarina (to`mendegilerden anlarında) 6-ayda bir ma`rteden kem bolmag`an halda (ba`ha`rde dala jumısları ha`m jıyın-terim jumısları aldınan) jumis ornında jol-joba da`stu`rine tiykarlanıp Qayta jol-jobası o`tkeriledi.