Mеtаllurgik pеchlаrdа qo’llаnilаdigаn o’tgа bаrdоsh mаtеriаllаr pеchning gаzохоd sistеmаlаri, uning

 
O’tga chidamli mahsulotlarning tasnifi va ishlatilishi. 
Dinasli mahsulotlar 
Dinasli o’ga chidamli mahulotlar deb - tarkibida SiO
2
93% dan kam
bo’lmagan va quyidagi tarkibli mahsulotlar kiradi: 
SiO
2
- 93 - 94,5 %, 1,5 % Al
2
O
3
, 2 - 2, 8 % SaO 
Issiqlikga chidamiylik harorati
t - 1690 - 1710 °S 
Dinasli mahsulotlar – qora va rangli metallurgiyada yuqori haroratda 
ishlaydigan eritish, yallig’qaytarish, elektropech va metallni olovli tozalash 
pechlarning ishchi qismlari yig’iladi. 
Shamotli. 
Shamotli o’tga chidamli materiallar tarkibda 30-45 % A1
2
O
3
bo’lib uch turda 
bo’ladi. 
1. asosiy - tarkibida A1
2
O
3
30 % kam bo’lmasdan qo’shimcha TiO
2
mavjud.
2. kislota - 30 % Al
2
O
3
+ TiO
2
3. ko’mirli - ko’mir va organik birikmalar miqdori 16 - 20 % dan ko’p 
bo’lmasligi kerak. t = 1300 - 1690 S. 
Shamotli mahsulotlar kuydirish pechlarida gaz harakatlanish yo’laklarda, 
kovishlarda va boshqa qismlarda qo’llaniladi. 
Magnezitli va xromli. 
Bu guruh o’tga chidamli materiallar 6ta guruhdan iborat bo’lib 
1. magnezitli, MgO; 2. dolomitli MgO va SaO; 3. fors-terli - 2 MgO · SiO
2
; 
4. shinelli MgO ·Al
2
O
3
va MgO·Sr
2
O
3
; 5. xromatli FeO * SrO
2
; 6. xrom -magnezitli 
MgO va SrO
2
. 
Ular 1550 °S dan 2000 °S haroratni ko’taradi va pech qurilishining turli 
qismlarida qo’llaniladi. 
Uglerodli o’tga chidamli materiallar. Ularning uchta turi bo’lib, ularga 
koborundki, grafitli va uglerodli misol bщladi. 
Korbarudli material tarkibida 85-90 % SiS bo’lib, ulardan tayyorlangan 
materiallar oksidlanish reakstiyasi chidamli va mufil pechlari uchun o’tga chidamli 

---

plitalar tayerlashda ishlatiladi. Bunday materiallar 2000 °S haroratda ham щzining 
fizikaviy xususiyatini saqlab qoladi.