Metodikalari kafedrasi

PISA-2018 tadqiqotlarida Dominika respublikasi 336 ball (33,6%) bilan eng 
oxirgi natijani qayd etgan. 
O‘quvchilar tabiiy-ilmiy savodxonlik bo‘yicha topshiriqlarni bajarishda eng 
oddiy tushunchalarni ham yangi vaziyatlarda qo‘llashda, yoki fikrlarini taklif qilish 
so‘ralganda 
qiyinchilikka 
duch 
kelishdi. 
Topshiriqda 
berilgan 
grafik 
ma’lumotlarga asoslangan savolga javob berish so‘ralganda, ular ko‘pincha 
bunday ko‘rsatmalarni tushunmaganliklarini kuzatildi. Topshiriqni tushuntirish 
yoki asoslashni so‘ralganda, ular buni tushunmagandek taassurot qoldirdilar. Bu esa 
o‘quvchilarning badiiy adabiyotlarni ko‘p o‘qimaganliklaridan va topshiriqlarni 
o‘qib tushunishda muammolari borligidan dalolat beradi. Bunday hollarda ular 
hodisalarni jiddiy tahlil qilmasdan, fikrlamasdan tez javob berishni afzal 
ko‘radilar va xatolikka yo‘l qo‘ydilar. 
Xalqaro baholash dasturlari topshiriqlari asosida o‘tkazilgan tadqiqot natijalari 
tahlillari o‘quvchilarda XXI asr ko‘nikma va kompetensiyalarni rivojlantirishga 

---

36 
katta ahamiyat qaratilishi lozimligini ko‘rsatmoqda. Buning uchun esa, 
quyidagilarni tizimli ishlarni amalga oshirishni taklif qilinadi: 
 fan o‘qituvchilari uchun zamonaviy metodikalarga asoslangan maqsadli 
malakasini oshirish kurslarini tashkil etish; 
 innovatsion o‘qitish usullarini joriy qilish; o‘quvchilarni mustaqil fikrlashga 
o‘rgatish; 
 o‘quvchilarda mulohaza yuritish va mantiqiy fikrlash ko‘nikmalarini 
shakllantirish; 
 o‘quvchilarda xulosa chiqarish, baholash va vaziyatga nisbatan o‘z fikrini 
bayon eta olish ko‘nikmalarini rivojlantirish; 
 darsliklarga xalqaro baholash dasturlariga o‘xshash topshiriqlar majmuini 
singdirish; 
 xalqaro baholash dasturlari topshiriqlariga oid qo‘llanmalarni ishlab chiqish 
va maktablarga yetkazish lozim.