Metodologiyasi

Tarix fanining huquqiy fanlar bilan aloqadorligi 
— umumiy alo- 
qadorlikda bo‘lib, davlat taraqqiyoti va rivojlanishini umumiy 
(mukammal) holda o‘rganadi.
Tarix va iqtisodiyotning o‘zaro aloqadorligi 
— umumiy aloqa- 
dorlikda bo‘lib, zamonaviy jamiyatning iqtisodiy hayoti sohasini 
o‘rganadi.
Tarix va siyosatshunoslikning 
— umumiy aloqadorlikda bo‘lib, 
zamonaviy jamiyatning siyosiy hayoti sohasini o‘rganadi.
Tarix va madaniyatshunoslikning o‘zaro aloqadorligi 
— umumiy 
aloqadorlikda bo‘lib, madaniy hayot sohasidagi alohida va konk- 
ret shakllanishi, tuzilishi va taraqqiy etishini o‘rganadi.
Tarix va falsafa va falsafiy fanlarning o‘zaro aloqadorligi 
— aso- 
siy nazariy — metodologik yo‘nalishlar bo‘yicha falsafiy dunyoqa- 
rashni, tarix fanining gneseologik asoslarini shakllantiradi: 
ontologiya —
kategoriyalar yordamida jahonning o‘zida umu­
miy tuzilishini aks ettiruvchi falsafiy manzarasini, jum ladan ja- 
miyat va uning aniq va konkret tarixiy taraqqiyoti haqidagi qa- 
rashlarni shakllantiradi;
gneseologiya —
dunyoni, jumladan tarixiy jarayonlarni anglash, 
bilishning chegaralari, me’yorlari va imkoniyatlarini asoslab be- 
radi;
mantiq —
ilmiy tarixiy bilish uchun zarur bo‘lgan fikrlash- 
ning shakllari amalga oshirilishining to‘g‘ri qo‘llanilishini ajra- 
tib, asoslab beradi;
epistemologiya
— ilmiy bilishdagi umumiylikni o'rganadi, il­
miy bilish nazariyasini ishlab chiqadi, jum ladan ilmiy tarixiy bi­
lish nazariyasini o‘rganadi;
ijtimoiy falsafa —
zamonaviy jam iyatning tuzilishi va vazi- 
faviy xususiyatlaridagi umumiylikni o£rganadi va ayni vaqtda 
yangi va eng tarixning nazariy asoslarini yaratishda asosiy o‘rin 
tutadi;