Mexanika-mashinasozlik

Uzluksiz ishlaydigan ideal aralashish reaktorlari. Ideal aralashish reaktorlarida material hajmining hamma nuqtalarida va vaqt o‘tishi bilan konsentratsiyalar o‘zgarmasdir. Bunday turdagi reaktorlar uchun s - diagramma keltirilgan.
Rasmdan ko‘rinib turibdiki, bunday qurilmalarda konsentratsiya boshlang‘ich qiymat s_A dan oxirgi konsentratsiya s_A=s_ox ga bir zumda tushadi. Ushbu holat, birinchi darajali reaksiyalar uchun moddalar o‘zaro ta’sir vaqti va reaktorning ishchi hajmi ushbu tenglamalardan topiladi:

bu yerda x_ox - qurilmadagi modda konsentratsiyasi (s_A=s_ox); V_ -  vaqt ichida qayta ishlangan hajm.
Ma’lumki, ideal aralashish qurilmalari juda kichik foydali ish koeffitsienti bilan xarakterlanadi. Demak, boshqa sharoitlar bir xil bo‘lganda, uning hajmi maksimal qiymatga ega.
Ideal aralashish reaktorlar kaskadi. Ideal aralashish qurilmalarining foydali ish koeffitsientini oshirish maqsadida ulardan kaskad qilinadi. Kaskaddagi reaktorlar sonini aniqlash uchun grafik usulidan foydalanish maqsadga muvofiq (5.30-rasm). Birinchi darajali reaksiya uchun birinchi reaktorda boshlang‘ich aylanish darajasi x_b dan x₁ gacha oshadi. Unda, abc uchburchakdan:

bu yerda w=x/ - reaksiya tezligi; tg - bc chizig‘ining reaksiya tezligi o‘qiga qiyaligi;

Nuqta b dan abssissa o‘qi bilan kesishguncha to‘g‘ri chiziq o‘tkazib, konsentratsiya x₁ ni topamiz. Shu nuqtadan tezlik egri chizig‘i bilan kesishguncha vertikal chiziq o‘tkazib d nuqtani aniqlaymiz. Hosil qilingan d nuqtadan  burchak ostida abssissa o‘qi bilan tutashguncha to‘g‘ri chiziq o‘tkazib x₂ topamiz. Xuddi shuni bir necha marta qaytarsak, x_b-x_ox oraliqda siniq, pog‘onali chiziq hosil bo‘ladi.

Siniq chiziqdagi pog‘onalar soni kaskaddagi reaktorlar sonini bildiradi. Grafikdagi  burchak quyidagicha aniqlanadi:



Lekin, = V_a/V_ , demak

Odatda, hisoblashlarni o‘tkazish uchun V_ ning qiymati berilgan bo‘ladi. V_a ning qiymati esa, tanlab olinadi, so‘ng pog‘onali siniq chiziq quriladi va undan kaskaddagi reaktorlar soni topiladi.