“Meyorlashtirish asoslari” fanidan ma’ruzalar matni

T
ishb
 – (ishbay ish haqi sharoitida) ishchilar tomonidan ishlangan ish soatlari. 
2) Kalendar vaqti bo‘yicha: 
F
vn(qal)
=(T
n
/( T
ishb
+T
t
+T
v
))100 (12.5) 
Bu yerda: 
T
n
– tayyor mahsulot ishlab chiqarish uchun o‘rnatilgan normalar bo‘yicha 
sarflanadigan vaqt, norma-soat; 
T
ishb
 – ishchilar tomonidan ishlangan ish soatlar, soat; 
T
t
– ishlab chiqarishdagi tashkiliy-texnik sabablar natijasida sodir bo‘ladigan 
to‘xtashlar, tanaffuslar vaqti, soat; 
T
v
 – ishchilarni vaqtbay ishlarga jalb qilish soatlari, soat. 
 
Nazorat uchun savollar: 
1. Mehnatni ilmiy tashkil qilish bo‘yicha xizmatlarni tashkil etish mohiyati? 
2. Mehnatni tashkil qilish holatini o‘rganish ahamiyati nimada? 
3. Mehnatni ilmiy tashkil qilish tadbirlarning iqtisodiy samaradorligi aniqlash 
ko‘rsatkichlari mohiyati? 
4. Mehnatni ilmiy tashkil etishni takomillashtirish bosqichlari? 

---

151 
 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI 
 
1. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. – T.: O’zbekiston, 2009. – 40 bet.
2. O’zbekiston Respublikasining “Aholini ish bilan ta’minlash to’g’risida” gi 
Qonuni (yangi tahrir). T.: Adolat, 1998. 
3. “Barkamol avlod yili” davlat dasturini ishlab chiqish va amalga oshirish 
bo’yicha tashkiliy chora-tadbirlari to’g’risida: O’zR Prezidentining 
Farmoyishi. 2009 yil 9 dekabr // Xalq so’zi -2009. - № 238. – mo dekabr. – 
1 b. 

---

152 
4. “Qishloq taraqqiyoti va farovonligi yili” Davlat dasturi. O’zbekiston 
Respublikasi Prezidentining Qarori. 26.01.2009 y. N PQ-1046 
5. Monopoliyaga qarshi ishlarni tartibga solish va raqobatni rivojlantirish 
tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida” O’zbekiston 
Respublikasi Prezidentining 2010 yil 26 fevraldagi PF-4191-son Farmoni // 
O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to’plami – 9 son – 2010- 9 mart. 
6. O’zbekiston 
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Boshqaruv 
xodimlarining sonini tartibga solish va ularga sarflanadigan xarajatlarni 
maqbullashtirish chora-tadbirlari to’g’risida” gi 363-sonli Qarori. 2003 yil 
22 avgust 
7. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Mahsulot (ishlar, 
xizmatlar) ni ishlab chiqarish va sotish xarajatlarining tarkibi hamda 
moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi” to’g’risida Qarori //O’zbekiston 
Respublikasi hukumatining qarorlari to’plami, 1999 54 – son, 1999 dekabr. 
– T.:Uzbekiston. Adliya vazirligi., 2000.-15-20 b. Mahsulot (ishlar, 
xizmatlar)ni ishlab chiqarish va sotish xarajatlarining tarkibi hamda 
moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to’g’risida NIZOM. 1999 yil 5 
fevral – T.: O’zbekiston, 1999.- 92 b. 
8. O’zbekiston Respublikasi Mehnat qonunchiligi bo’yicha me’yoriy – 
huquqiy hujjatlar to’plami. T.: O’zbekiston, 2006. 
9. O’zbekiston Respublikasini yanadaa rivojlantirish bo’yicha Harakatlar 
strategiyasi to’g’risida. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni 
2017yil 7-fevraldagi PF-4947-sonli Farmoni. 
10. Tashqi bozorlarda mahalliy mahsulotlarning eksport qilinishi va 
raqobatdoshligini ta’minlashni yanada rag’batlantirish chora-tadbirlari 
to’g’risida. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 y.,25-maydagi 
PF-5057 Farmoni.
11. 
Bandlik sohasida davlat siyosatini yanada takomillashtirish va mehnat 
organlari faoliyati samaradorligini tubdan oshirish chora-tadbirlari 

---

153 
to’g’risida
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 24.05.2017 yildagi PF-
5052-son Farmoni, «Xalq so’zi», 2017 y., 103 (6797)-son. 
12. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.M.Mirziyoevning “Tanqidiy tahlil, 
qat’iy tartib intizom va shaxsiy javobgarlik har bir rahbar faoliyatining 
kundalik qoidasi bo’lishi kerak” 2017 yil 14-yanvardagi Vazirlar 
Mahkamasining 
mamlakatimizni 
2016 
yildagi 
ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlantirish yakunlarini har tomonlama tahlil qilish hamda Respublika 
hukumatining 2017 yil uchun iqtisodiy va ijtimoiy dasturining eng muhim 
yo’nalishlari 
va 
ustuvor 
vazifalarini 
belgilashga 
bag’ishlangan 
kengaytirilgan majlisdagi ma’ruzasi. Xalq so’zi 2017 yil 16 yanvar,№11 
13. Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan 
birga quramiz.T.: “O’zbekiston” NMIU, 2017.-488 b. 
14. Abdurahmonov Q.X., Mehnat iqtisodiyoti. Darslik -T.: “Mehnat”, 2009. – 
763 bet. 
15. Abduraxmonov Q.X. Personalni boshqarish. Darslik. T.: O’qituvchi, 2008. – 
656 bet. 
16. NazarovA.SH. Mehnatni tashkil etish va normalash. Darslik. – T.: TDIU, 
2007. – 241 bet. 
17. Buxalkov 
M.I. 
Organizatsiya 
proizvodstva 
na 
predpriyatiyax 
mashinostroeniya. Uchebnik. – M.: I0NFRA-M, 2010. – 511 str. 
18. Kibanov A.Ya. Ekonomika I sotsiologiya truda. Uchebnik. M.: INFRA-M, 
2010. – 548 str. 
19. Porshneva A.G. Upravlenie organizatsiyey. Uchebnik. – M.: INFRA-M, 
2008. – 736 str. 
20. Barinov V.A. Organizatsionnoe proektirovanie. Uchebnik. – M.: INFRA-M, 
2010. – 384 str. 
21. Genkin B.M. Ekonomika I sotsiologiya truda. Uchebnik. – M.: Norma, 
2005. – 372 bet. 
22. 
KibanovA.Ya. idr. Motivatsiya i stimulirovanie trudovoy deyatelnosti. 
Uchebnik. – M.: INFRA-M, 2009. – 524 str. 

---

154 
23. Rostova Yu.I. I dr. Ekonomika organizatsiy (predpriyatiy) v sxemax. Ucheb. 
posob. – M.: Eksmo, 2009. – 240 str. 
24. Stepanov A.T.. Organizatsiya norma, oplata truda napredpriyatiyax 
transporta. Prakticheskoeposobie. – M.: Ekzamen, 2008. – 351str. 
25. Golubev M. P. Metodologiya sozdaniya effektivnix vertikalnointeg-
rirovannыxxoldingov. Ucheb. posob. – M.: INFRA-M, 2010. – 521 str. 
26. KibanovA.Ya, DurakovaI.B. Upravlenie personalom organizatsii: actualniye
texnologii nayma, adaptatsii I attestatsii. Uchebnoe posobie. – M.: 
KNORUS, 2010. – 368 str. 
VIII. Internet saytlari 
27. 
http://www.mintrud.uz
28. 
http://www.stat.uz
29. 
http://www.economyfaculty.uz
30. 
http://www. economics.com.uz 
31. 
http://www. humanities.edu.ru 
32. “Norma” 2009 
33. “Pravo” 2009