Qo‘shilish makoni Toshkent vohasidagi mezolit davri yodgorliklarining eng qadimgisi (mil. avv. X-IX ming yilliklar) hisoblanadi. Makon yomg‘ir suvida yuvilib, uning saqlanib qolgan qismdan chaqmoqtoshdan yasalgan 200 dan ortiq turli xildagi tosh qurollari va qo‘y, echki, qora mol suyaklari topilgan. Bu yerda yashagan aholi ovchilik va termachilik bilan kun kechirgan. - Qo‘shilish makoni Toshkent vohasidagi mezolit davri yodgorliklarining eng qadimgisi (mil. avv. X-IX ming yilliklar) hisoblanadi. Makon yomg‘ir suvida yuvilib, uning saqlanib qolgan qismdan chaqmoqtoshdan yasalgan 200 dan ortiq turli xildagi tosh qurollari va qo‘y, echki, qora mol suyaklari topilgan. Bu yerda yashagan aholi ovchilik va termachilik bilan kun kechirgan.
- Toshkent vohasining boshqa joylaridan ham mezolit davriga oid makonlar topilgan. Bo‘zsuv anhorining Qoraqamish jarligiga quyiladigan joyidan unchalik uzoq bo‘lmagan Shoimko‘prik yaqinidagi Bo‘zsuv I, deb nomlangan makondan mezolit davri tosh qurollari topilgan. Tosh qurollari nukleus, plastinkasimon tosh quroli va mikrolitlardan iborat. Vohaning boshqa joylarida ham hozirgi payda aniqlanmagan mezolit davri makonlari mavjud bo‘lganligi, tabiiy. Bu yerning boy tabiati mezolit davri jamoasining rivojlanishi uchun qulay sharoit yaratgan.
Machay g’or makoni Mezolitning so‘nggi bosqichiga oid yodgorlik bo‘lib, u Hisor tizmasining Ketmonchopti tog’ining janubidan Machay daryosining o‘ng sohilidan topilgan. G’or–makon ko‘p qatlamli bo‘lib, u yerdan ko‘p miqdorda tosh qurollari va oz miqdorda suyakdan yasalgan mehnat qurollar ham topilgan. Suyak qurollar 15 nusxada bo‘lib, ular bigiz, igna, so‘zan va boshqalardir. Tosh qurollardan har xil shakldagi nukleuslar, retushlangan va retushlanmagan paraqa va paraqachalar, tosh pichoqlar, arrasimon qurollar, keskich, ushatgich toshlar, nayza va o‘q uchlari, trapetsiyalar, sigmentlar va boshqa xil qurollar topilgan. Machay g’oridan topilgan qurollarning ishlanish texnikasi, katta kichikligi Machay g’orining madaniy qatlamlaridan antropologik materiallar – odam bosh suyaklari, tishi, jag’i va boshqa a’zolarining suyak qoldiqlari topilgan. Tadqiqotlar natijasida kalla suyaklarining biri ayol kishiga, biri erkak kishiga va uchinchisi yosh bolaga mansub ekanligi aniqlandi. Antropologik materiallarni chuqur o‘rganish asosida, ular yevropoid irqiga mansub deb topildi. Bu materiallar O‘zbekistonning eng qadimgi aholisini, uning tashqi qiyofalarini aniqlashda muhim manba bo‘lib xizmat qiladi. - Machay g’or makoni Mezolitning so‘nggi bosqichiga oid yodgorlik bo‘lib, u Hisor tizmasining Ketmonchopti tog’ining janubidan Machay daryosining o‘ng sohilidan topilgan. G’or–makon ko‘p qatlamli bo‘lib, u yerdan ko‘p miqdorda tosh qurollari va oz miqdorda suyakdan yasalgan mehnat qurollar ham topilgan. Suyak qurollar 15 nusxada bo‘lib, ular bigiz, igna, so‘zan va boshqalardir. Tosh qurollardan har xil shakldagi nukleuslar, retushlangan va retushlanmagan paraqa va paraqachalar, tosh pichoqlar, arrasimon qurollar, keskich, ushatgich toshlar, nayza va o‘q uchlari, trapetsiyalar, sigmentlar va boshqa xil qurollar topilgan. Machay g’oridan topilgan qurollarning ishlanish texnikasi, katta kichikligi Machay g’orining madaniy qatlamlaridan antropologik materiallar – odam bosh suyaklari, tishi, jag’i va boshqa a’zolarining suyak qoldiqlari topilgan. Tadqiqotlar natijasida kalla suyaklarining biri ayol kishiga, biri erkak kishiga va uchinchisi yosh bolaga mansub ekanligi aniqlandi. Antropologik materiallarni chuqur o‘rganish asosida, ular yevropoid irqiga mansub deb topildi. Bu materiallar O‘zbekistonning eng qadimgi aholisini, uning tashqi qiyofalarini aniqlashda muhim manba bo‘lib xizmat qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
