Microsoft Word 13. Ma'Ruzalar matni

2.1. –Rasm. Mikrologistik tizim sxemasi 
Ko‘rib turganimizdek, logistik tizim unsurlari turlicha va bir vaqtning o‘zida 
biriga mos. Ularning mosligi maqsad yagonaligi bilan ta'minlanadi, va ushbu 
maqsadga logistik tizimni har bir unsuri xizmat qiladi. 
Ikkinchi xususiyat (aloqalar): Logistik tizim unsurlari orasida muhim aloqalar 
bir qonuniy zaruriyat bilan integrativ jihatlarini ham belgilaydilar. 
Makrologistik tizimlarda, unsurlar orasidagi aloqa asosini shartnoma tashkil etadi. 
Mikrologistik tizimlarda esa unsurlar ichki ishlab chiqarish munosabatlari bilan 
Uchinchi xususiyat (tashkil etish): logistik tizim unsurlari orasidagi aloqalar 
ma'lum tarzda tartiblashtirilgan bo‘ladi, bu esa logistik tizim tashkil etilganidan 
To‘rtinchi xususiyat (integrativ jihatlar): logistik tizim, uning biror
ham alohida ravishda ega bo‘lmagan jihatlarga (xususiyatlarga) ega. Bu zarur bo‘lgan 
tovarni, zarur vaqtda, zarur joyga, lozim bo‘lgan sifatda va minimal xarajatlar bilan 
hamda tashqi muhitning o‘zgaruvchan sharoitlariga (talabning 
o‘zgarishi, texnik vositalarning ishdan chiqishi va h.) moslashish qobiliyatidir.
Logistik tizimning integrativ jihatlari, unga materiallarni xarid qilish, uni o‘z 
ishlab chiqarish quvvatlaridan o‘tkazish hamda tashqi muhitga chiqarish imkonini 
beradi, va shu bilan birga oldindan belgilangan maqsadlarga ham erishiladi.
Paydo bo‘lgan talabga, mahsulotni tezda yetkazib berish bilan javob beradigan 
logistik tizim, ishlab chiqarish korxonasi hududidan to mamlakat hududigacha va 
undan ham katta bo‘lishi mumkin. U tashqi muhit o‘zgarishlariga moslashib, 
ko‘nikib, ularga tezda javob qaytarishi mumkin. 
Logistik tizimga berilgan umumiy ta'rif quyidagicha: logistik tizim
logistik funksiyalarni bajaruvchi, teskari aloqaga ega bo‘lgan, tashqi muhit 
sharoitlariga yaxshi moslashuvchan tizimdir. U odatda bir necha tizimchalardan 
tashkil topgan, va tashqi muhit bilan mustahkam aloqalarga ega bo‘ladi. Logistik 
tizim sifatida sanoat korxonasi, qishloq xo‘jalik korxonasi, hududiy ishlab chiqarish 
majmuasi, savdo korxonasi va boshqalar ko‘rilishi mumkin. Logistik tizimning 
bu xarajatlarning berilgan chegarasida, tovar va buyumlarni belgilangan 
joyga, zarur bo‘lgan miqdorda va assortimentda, hamda mumkin bo‘lgan maksimal 
darajada ishlab chiqarish va shaxsiy iste'molga tayyorlangan holda yetkazib berishdir.
Logistik tizim chegaralari ishlab chiqarish vositalarini aylanish sikli bilan 
belgilanadi. Oldin ishlab chiqarish vositalari xarid qilinadi. Ular m
ko‘rinishida logistik tizimga kelib tushadilar, omborga qo‘yiladilar, qayta ishlanadilar, 
bu tizimcha moddiy oqimni logistik tizimdan chiqib 
urlicha va bir vaqtning o‘zida 
biriga mos. Ularning mosligi maqsad yagonaligi bilan ta'minlanadi, va ushbu 
(aloqalar): Logistik tizim unsurlari orasida muhim aloqalar 
bir qonuniy zaruriyat bilan integrativ jihatlarini ham belgilaydilar. 
Makrologistik tizimlarda, unsurlar orasidagi aloqa asosini shartnoma tashkil etadi. 
Mikrologistik tizimlarda esa unsurlar ichki ishlab chiqarish munosabatlari bilan 
(tashkil etish): logistik tizim unsurlari orasidagi aloqalar 
ma'lum tarzda tartiblashtirilgan bo‘ladi, bu esa logistik tizim tashkil etilganidan 
(integrativ jihatlar): logistik tizim, uning biror-bir unsuri 
ham alohida ravishda ega bo‘lmagan jihatlarga (xususiyatlarga) ega. Bu zarur bo‘lgan 
tovarni, zarur vaqtda, zarur joyga, lozim bo‘lgan sifatda va minimal xarajatlar bilan 
hamda tashqi muhitning o‘zgaruvchan sharoitlariga (talabning 
o‘zgarishi, texnik vositalarning ishdan chiqishi va h.) moslashish qobiliyatidir. 
Logistik tizimning integrativ jihatlari, unga materiallarni xarid qilish, uni o‘z 
o‘tkazish hamda tashqi muhitga chiqarish imkonini 
beradi, va shu bilan birga oldindan belgilangan maqsadlarga ham erishiladi. 
Paydo bo‘lgan talabga, mahsulotni tezda yetkazib berish bilan javob beradigan 
to mamlakat hududigacha va 
undan ham katta bo‘lishi mumkin. U tashqi muhit o‘zgarishlariga moslashib, 
logistik tizim –u yoki bu 
aruvchi, teskari aloqaga ega bo‘lgan, tashqi muhit 
sharoitlariga yaxshi moslashuvchan tizimdir. U odatda bir necha tizimchalardan 
tashkil topgan, va tashqi muhit bilan mustahkam aloqalarga ega bo‘ladi. Logistik 
alik korxonasi, hududiy ishlab chiqarish 
majmuasi, savdo korxonasi va boshqalar ko‘rilishi mumkin. Logistik tizimning 
bu xarajatlarning berilgan chegarasida, tovar va buyumlarni belgilangan 
mkin bo‘lgan maksimal 
darajada ishlab chiqarish va shaxsiy iste'molga tayyorlangan holda yetkazib berishdir. 
Logistik tizim chegaralari ishlab chiqarish vositalarini aylanish sikli bilan 
belgilanadi. Oldin ishlab chiqarish vositalari xarid qilinadi. Ular moddiy oqim 
ko‘rinishida logistik tizimga kelib tushadilar, omborga qo‘yiladilar, qayta ishlanadilar, 

---

saqlanadilar, va keyinchalik, logistik tizimga kelib tushgan moliyaviy mablag‘lar 
evaziga, logistik tizimdan iste'molga chiqib ketadilar.