Microsoft Word kemal- içindekiler


Çevre Eğitiminin Gerekliliği ve Şekli


Download 1.63 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/122
Sana16.06.2023
Hajmi1.63 Mb.
#1508598
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   122
Bog'liq
sarkis dezaj

 
3. Çevre Eğitiminin Gerekliliği ve Şekli
 
Çevre sorunlarının oluşmasının asıl kaynağı olan ve bizim çevreye ilişkin bakış 
açımızı belirleyen mekanist görüş açısından çevre, insan amaçları için 
kullanılabilecek doğal bir kaynak ve hammadde deposudur ve bu görüş açısına 
göre de çevre eğitiminin temel hedefi insan yararı için doğanın nasıl en 
ekonomik biçimde kullanabileceğinin ortaya konmasıdır. Bu amaçla çevre 
sorunları hakkında bilgiler verilir, sorunların neden kaynaklandığı ve nasıl 
127
UNESCO-UNEP, “Çevre Eğitim ve Öğrenimi Kongresi”, Moskova, 1987, Başbakanlık Çevre 
Müsteşarlığı Yayını, Ankara, 1988, s. 18 


197
çözülebileceği, insanın uzun vadeli çıkarları için neler yapılması gerektiği 
üzerinde durulur. Bu tür çevre eğitimi “çevre hakkında eğitim” olarak 
tanımlanmaktadır ve insan merkezli bir değer teorisini temel almaktadır. Burada 
çevre politikalarına ve çevre eğitimine yön veren insanın “aydınlanmış öz 
çıkarıdır”
128
. Ancak, bir çok eğitici, daha çok çevreye ilişkin bilgileri koruma, 
geliştirme, kullanma, yararlanma yollarını ve becerilerini kazandırmayı 
amaçlayan ve “çevreyle ilgili eğitim” yada “çevre hakkında eğitim” olarak 
tanımlanan eğitim şeklinin çevre sorunlarının çözümünde başarılı olamayacağını 
ifade etmekte ve çevre eğitimi yerine “çevre için eğitimi” savunmaktadırlar. 
Çevre için eğitim anlayışıyla, bireylere, doğayla ilgili tutumların egemen 
ekonomi biçimleriyle ve geleneksel değerlerle ne denli ilişkili olduğu göstermek 
istenmekte ve bireylerin öz yönetimlerine, yazgılarını belirlemelerine yardımcı 
olabilecek eleştirel bir uyanıklık ile bilinçlilik yaratabilecek bir eğitim 
amaçlanmaktadır. Çünkü toplumda çevre bilincinin ve duyarlılığının oluşumunu 
engelleyen davranışları değiştirebilmek için bireyin bugünkü davranışlarını 
belirleyen koşulları değiştirmek gerekmektedir
129
. Dolayısıyla da çevre eğitimi 
temel inançlara dokunmaksızın sadece çevre sorunları hakkında bilgiler veren
uzmanlar yetiştiren bir eğitim olamaz. Bu nedenle çevre merkezci bir çevre 
eğitimi asıl olarak öğrenciye belirli bir temel, metafizik inançlar sistemi, 
dünyaya yeni bir bakış açısı ve farklı bir yaşam tarzı vermeyi hedeflemektedir. 
128
ÜNDER, Hasan, a.g.e. s. 81
129
GERAY, Cevat, a.g.e. s. 325-326 


198
Böyle bir eğitim ise çevre hakkında eğitim olarak değil, bireyin bilişsel, 
psikolojik, ahlaksal etkinliklerinin hepsini birden kapsadığından “çevre merkezci 
eğitim” yada “çevre için eğitim” olarak tanımlamak daha doğru olacaktır. 
Çevre Eğitiminin Gerekliliği, sanayi devrimi ve bunun sonucunda bilim ve 
teknoloji alanlarında yaşayan hızlı gelişmeler insan-doğa dengesini insan lehine 
bozarak, insana doğaya müdahale imkanı vermiş ve bunu sonucunda da ekolojik 
denge bozularak bugünkü anlamda çevre sorunları ortaya çıkmaya başlamış ve 
özellikle son yarım yüzyılda, hızlı toprak kaybı, canlı türlerinin yok olması, 
çölleşme, asit yağmurları, açlık, yoksulluk, radyoaktif kirlenme vb. çevre 
sorunları insan yaşamını tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. İşte tam bu noktada 
çevre eğitimi yaşamsal bir değer kazanmaktadır. Çünkü bir süreç olarak 
tanımlayabileceğimiz çevre eğitimi, yaşamın niteliklerini iyileştirme amacı 
doğrultusunda, insanlara çevre sorunlarını çözecek ve önleyecek beceriler 
kazandırarak, yetkinleştirmeyi ve çevre hakkını yaşama geçirmeyi hedefler. 
14-28 Ekim 1977 yılında UNESCO tarafından Tiflis Kentinde düzenlenen 
uluslararası konferans sonucunda yayınlanan nihai raporda çevre eğitiminin, 
eğitimdeki yerini nasıl olması gerektiği şu şekilde açıklanmıştır.
130
Milli düzeyde 
çevre eğitimi, milli eğitimin bir parçası olmalıdır, çevre eğitimi, hayat boyu 
130
ÖZİNÖNÜ, Kemal, “Çevre Eğitiminin Çevre Sorununun Çözümüne Ekonomik Katkısı”

Download 1.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling