Microsoft Word mumtoz faylasuflar hikmati ziyouz com doc

www.ziyouz.com кутубхонаси 
207
Inson o‘zi burchli bo‘lgan hamma ishni bajarishga qodir. 
* * * 
O’zimdan tashqaridagi narsalarni o‘zgartirolmaganim uchun o‘zimdagilarni o‘zgartirishga qaror 
qildim. Falsafaga, aynan Kant falsafasiga o‘zimni urdim. 
* * * 
Harakat qilmoq! Harakat qilmoq! Biz shuning uchun mavjudmiz. 
* * * 
O’z-o‘zingni idrok et, atrofingni o‘rab turgan hamma narsadan nigohingni uz va botiningga boq. Bu 
falsafaning o‘z shogirdiga qo‘yadigan birinchi talabidir. Bunda gap sendan tashqaridagi emas, balki 
faqat sendagi narsalar haqida boryapti. 
* * * 
Har qanday voqelik ta’sirchanlikdir, hamma ta’sirchanlik voqelikdir. 
* * * 
Tabiat odamlarni erkinlik, ya’ni faoliyat uchun yaratdi. 
* * * 
Biz bilganimiz uchun harakat qilmaymiz, balki harakat uchun yaratilganimiz tufayli bilamiz. 
* * * 
Inson zotiga mansub odamlar bir-birlariga o‘xshamaydilar. Ularning o‘xshash tomoni bitta. U ham 
bo‘lsa, barchaning pirovard maqsadi – mukammallik. 
* * * 
… Va mana, vaqt oqimida qachonlardir mavjud bo‘lgan ilmning siniq parchalari suzib yuribdi. Siz 
ularning bebaho ekanini eshitgansiz. Qurbingiz yetganicha ilm siniqlarini bu oqimdan tutib olasiz-da, 
qiziquvchilarga ko‘rsatasiz. Siz bu bo‘laklarni sindirib, ezib yoki bexosdan shaklini buzib yubormaslik 
uchun va beshikast holda avlodlaringizga, avlodlaringiz esa o‘z avlodlariga qoldirishi uchun, ular esa 
o‘z navbatida qiziquvchan nasllarga ko‘rsatishi uchun asrab-avaylaysiz. Goho ularni silab-siypab 
tozalaysiz. 
Men sizning huzuringizda paydo bo‘ldim. Va siz lutf ko‘rsatib, meni o‘zingizga do‘st sanadingiz. Siz 
menga do‘stlarcha yordam ko‘rsatishga urindingiz. Ko‘nglingiz meni rom etishni, ogohlantirishni, 
maslahat berishni tilardi… Siz avvaliga men bayon etgan narsalarni tarix, Kant oqimidagi bo‘laklar deb 
hisobladingiz. Va ularni o‘zingizdagi kollektsiyalar bilan taqqoslashga jazm etdingiz. Bundan hech bir 
ish chiqmagach, ularni hayotiy tajriba oqimidagi parchalar deb hisobladingiz. Men ne demay, qanday 
dalillar bilan ishontirishga urinmay va qanchalar tantanavor ta’kidlamay, qay yo‘sinda qarshilik 
ko‘rsatmay, baribir, siz mening ilmiy qoidalarimni tajribaviy qoidalarga, mushohadalarimni idrok 
mahsuliga, falsafamni psixologiyaga tenglashtirishdan voz kechmadingiz… 
… Shunday qilib, siz kollektsiyangizdagi har biri o‘zicha mavjud bo‘lgan bo‘laklarni bir butun deb 
hisobladingiz. Har birini alohida holda xotirada saqlash mumkin deb o‘yladingiz. Biroq bu alohida 
parchalar siz qamrab olgan holatda biri ikkinchisiga to‘g‘ri kelmas, yopishmasdi. Shunda shovqin 
ko‘tardingiz: «Ziddiyat!» Bunday holat sizda izchil sun’iy bayon to‘g‘risida hech qanday tushunchaning 
yo‘qligi, sizga faqat donolar hikmatlarini jamlashgina ma’lumligi tufayli ro‘y berdi.

---

Haqiqat manzaralari 96 mumtoz faylasuf