Microsoft Word mvmao uzk doc

Бошқариш босқичи - бу иерархиянинг муайян даражасида амал 
қиладиган бўғиндир. Масалан: 
Вазирлик 
→ бирлашма → корхона → цех → участка 
Бошқариш босқичлари бир бошқариш бўғинининг иккинчисига одатда 
қўйи бўғиннинг юқори бўғинга изчиллик билан бўйсинишни кўрсатади. Бу 
вертикал бўйича бўлинишдир. 
Барча бўғин ва босқичларнинг таркиби ва уларнинг ўзаро бўйсиниш 
тартиби, ҳар бир бошқарув органи ва бўғиннинг ҳуқуқ ва бурчлари, шунингдек 
улар ўртасидаги муносабатлар тартиби, ахборот каби бошқаришнинг ташкилий 
унсурлари бошқариш тизимини ташкил қилади. 
Бошқариш тизимини турли миқёсларга бўлиш мумкин: Чунончи:

---

28
• бутун ҳалқ хўжалигини (тармоқларни ва мамлакат туманларини) 
бошқариш; 
• ҳар бир тармоқ ва туманлар тасаруфидаги кархоналарни бошқариш; 
• корхоналар ичидаги бўлимларни (цехлар, участкалар ва ҳоказоларни) 
бошқариш. 
Ўз навбатида, бутун халқ хўжалигини бошқариш ҳам уни “тармоқ”, 
“бирлашма” ва “корхона” даражаларидаги иерархик босқичлар миқёсида амалга 
оширилади. Буни қуйидаги схема кўринишда ифодалаш мумкин. 
“Халқ хўжалиги тизими” бир неча “тармоқ”лардан иборат кичик 
тизимга, у эса ўз навбатида бир неча “бирлашма”лардан иборат кичик тизимга 
бўлинади. “бирлашма” ҳам бир неча “корхона”лардан ташкил топади. Бу 
иерархик тизимда кархона халқ хўжалигининг бирламчи ячайкаси бўлиб 
ҳисобланади. 
Миқёс жиҳатдан бу бўғинларни қуйидагича ранжирлаш мумкин: 
х/х > T > Б > К 
х/х = 
∑ Т 
Т = 
∑ Б 
Б = 
∑ К 
Бошқариш 
структурасини 
гуруҳлаш 
белгилари 
воситасида 
яққоллаштириш мумкин.
Қуйидаги белгилар бошқариш структурасини аниқловчи белгилар бўлиб 
ҳисобланади.

---

29