Microsoft Word Оразымбетова М

С. М1житовты4 прозасы 81м драмалы3 шы2армалары 
w0-жылларды4 орталарында 3ара3алпа3 1дебиятында драматургия 
31липлести. Драматургияны4 пайда болы7ыны4 5зине тен нызамлылы3лары 
бар. Ж1мийетлик турмыс сахналы3 шы2армаларды талап етти. Халы3ты4 
м1деният3а деген умтылы7ы к6шли болды. Т5ртк6лде, №о4ыратта 817ескерлер 
д5гереги ашылды. qowy-жылы {Та4 нуры} труппасына тийкар салынса, qoe0-
жылы №ара3алпа3 М1млекетлик музыкалы драма 81м комедия театры д6зилди. 
№ара3алпа3 1дебиятында драмалы3 шы2армалар болма2ан менен а7ыз еки 
1дебиятта драмалы3 элементлер м1селен, айтысларда, турмыс-салт жырларында 
ушырасату2ын еди. Ту7ыс3ан халы3лар 5збек, 3аза3, татар 8.т.б халы3ларды4 
т1жирийбелери 3ара3алпа3 1дебиятына т1сир етти.
Солай етип, 3ара3алпа3 драматургиясы 5зиндеги д1ст6рлерди да7ам 
еттирип 81м бас3а халы3ларды4 т1жирийбелерине с6йенген 8алда 31липлести 
81м ра7ажланды. С.Мажитов 3ара3алпа3 драматургиясыны4 басла7шыларыны4 
бири болды.
{Ерназар 
алак5з} 
(qowy), 
{Саба3}, 
{Жигит 
болды3}, 
{Со42ы 
силтен}(qowi), {Ба2даг6л}, (qoer) пьесалары жазылды 81м сахна2а 3ойылды. 
{{Ерназар алак5з} пьесасы e актлы qw пердели болып, театрда e к6н 
да7амында 3ойылып, адамлар се4дей со3лы2ысып ж6рди. Пьесада халы3 
батыры Ерназар алак5зди4 халы3 азатлы2ы ушын г6реси, оны4 пал7анлы2ы 
с5з етиледи}.
Ерназар халы3 ушын пай тикти жанын, 
Баба4 Хажы келди, 5лтирди ханын, 
Билип 3ыл2ан же4 ж6зеге шы3пады, 
Са2а4ды байлады заман Алак5з. 
№ара3алпа3та ерди4 со4ы Алак5з, 
Саз бергенде бат3ан та4ы Алак5з
С.Мажитов 
драмасыны4 
е4 
ба8алысы, 
e0-жылларда 
3ара3алпа3 
1дебиятыны4 6лкен жетискенлиги бол2ан {Ба2даг6л} пьесасы халы3 т1репинен 
жа3сы к6тип алынды. Пьесада 5з еркинлиги ушын г6рескен жасларды4 
т12дири с17леленеди. Д1слепки драмалы3 шы2армалар болы7ына 3арамастан 
шы2арманы4 композициясы шеберлик пенен 3урыл2ан. Пьсаны4 3ара3алпа3 
тамашаг5йлерин 5зине к5п тартату2ын т1репи, онда2ы к5ркем диалог, 
монологларды4 к5плиги, 3осы3 текстлерини4 бурыннан 3ара3алпа3 хал3ына 
3онымлы халы3 намаларына ылайы3лы жазыл2анлы2ы болды. 
{Ба2даг6л} музыкалы драмасында тийкар2ы конфликт бас азатлы2ын, 5з 
с6йгенине еркин 3осылы7ды 1рман еткен шын мухаббат ийелерини4 бул 

---

жолда2ы те4сизликке, 1дилсизликке 3арсы г6реси. !пи7айы 3ара3алпа3 
жигити, м1рт, душпанны4 алдында бас иймейту2ын, 3айтпас ерж6рек №ожан 
образы, 5з ар-намысын 81мме н1рседен жо3ары 3ояту2ын Ба2даг6л, д6нья 
мал2а жарлы бол2ан менен, адамгершиликке бай, ой-пикирли бол2ан сада 
С1йеке, Н1зиг6л, Аймереке образларына турмысты4 3ыс3ысына бас ийген 
м5мин адам М1тирза, сондай-а3, жеке м1пин жо3ары орын2а 3ойы7шы 81р 
3андай зулымлы3тан бас тартпайту2ын, 5згелерге ж1бир бери7ши Ш1мшет 
болыс, М1теке 8.т.б. образлар ж6д1 шеберлик пенен исенимли ашып берилген.
Пьесаны {Ба2даг6л} болып аталы7ыны4 5зи шы2арманы4 тийкар2ы 
идеясын ашып береди. Те4сизлик, ху3ы3сызлы3тан к5бирек езилген 8аял-
3ызларды4 бири Ба2даг6лди4 т12дири бар. Шы2армада 81р бир 3а8арманны4 
5зине т1н 5згешелиги, минези образы ашып берилген. Музыкалы драмада 
халы3 намаларына сай исленген 3осы3лар шы2арманы4 ба8асын ж1не де 
арттырады. {Яды4нан}, {Му8аллес}, {Бес перде}, {Дат 1ли4нен}, {Бозата7}, 
{!зийзим} 8.т.б. намалары бар. №ара3алпа3 миллий 5згешелиги, д1ст6рлери, 
садалы2ы образларда к5ринип турады. 
С. М1житов {О3ы7} китабына т1рбиялы3, а2арты7шылы3 ба2дарда2ы 
бир 3анша г6рри4лер киргизген. Мысалы` {Т1каббыршылы3}, {Жал2аншы}, 
{Ата билен бала}, {:ш жолдас}, {Атымтай жомарт}, {Сир1 жаманлы3 3ылма} 
8.т.б. г6рри4леринде адамгершиликке, ата-ананы 86рметле7, дослы3та болы7, 
патриотлы3 т1рбияла7ды н1зерде тут3ан. 
Сондай-а3, С. М1житов {С6йин 81м Сара}, {№улмурат}, {Он то2ыз} 
атлы 3осы3 аралас романлар жаз2ан. 
С.М1житов {Миллий ояны7 д17ири 1дебияты тарийхында 5шпес из 
3алдыр2ан халы33а хызмет еткен, 5зини4 1жайып к5ркем шы2армалары менен 
белгили бол2ан инсанларды4 бири.