Mikrobiologiya va

kimyoviy mo kimvoviy. mexanik uulari bor. ammo eng '^ч0 P
Sterilizatsiya^g^-^ ^ _WsoWanadi. Asosan yuqori Harorat va
32S^n52S£ * - *■** “»t
mumkin. Ko‘pch,l,k tak«^^_voK^P_{va suv}li boMadi. Termostatlardan
Lblanadi. Termostatla quruq^ _foydani,_adi ^aliyoida bakteri\ a an . _kun£j_a juda ko'plab modifikatsi>a an
^aW₂. Mikroanaerostat. H«i: _{xususiyali anaerob bakte}riyala.m
_cV,iqarUgan. Bu as сi ar ~ _yaraulishidan iborat. Tuzilishi ^m^’^U o stirish ucbun* -^ir-_boiib _qopqog.i _{germelik b}erkilad>. voki orgshisha an Ф _{& i}^-_ta ^ran bo'lib, bu jomraklar yord^anlia® Oopq°&‘^{lda Va} ,^U 1 -rib olinishi yoki kerakli gaz aralashnm ai
Sb «r^^vtS^MEDlA- kompaniyasi tomon^n
bakteriologik amaliyotda ken,
4^®35к laboratoriyalarda avtoklavlarning turli
^B Mi (gorizontal, vertikal, statsionar va ко chinsh mumkin
W^^{ri) i}*'_atSllvL’r laboratoriyada oziq muhitlar, laboratoriya ^shlau
^a materiallami sterillash va ajratib olingan bakten. o^rishda qo'llaniladi.


turli Xillari ishlatiladi. Bu asboblarda harorat 180-200 "_C Г
mumkin. Asosan harora,g_{a chidamli} laborau riva icb Г Г
materiallami sterillash uchun qo'llaniladi ' ^{ЫаП Va Ф}‘


102

5. 
   Muzlatkichlar. Bakteriyalarningmuzey kulturasini, oziqli muhitni. qon. vaksina, diagnostik zardoblar va boshqa biologik jihatdan aktiv preparatlarni past haroratda (4°C atrofida) saqlash uchun foydalaniladi. Bundan tashqari. ba'zi biopreparatlar juda past haroratli muzlatkich kameralarida ham saqlanadi. Bunday muzlatkich kameralarda harorat -20 °C va undan ham past bo' 1 ishi mumkin.
   
6. 
   Sentrifugalar. Bu asboblar yordamida patologik suyuq materiallarda (siydik. suv va boshqalarda) mikroorganizmlami cho'ktirib, ularning miqdorini oshirish va boshqa hujayralami cho'ktirish (qon elementlari) bir xil bo'Imagan suyuqliklarni (emulsiyani. mikrob suspenziyasini) ajratib olishda ishlatiladi. Senrifugalar ayniqsa serologik laboratoriyalarda keng qo'llaniladi. Laboratoriyalarda turli tezlikda aylanadigan senrifugalardan foydalaniladi.
   

Koloniyalarni hisoblovchi asbob. Yarim avtomat hisoblovchi acbob prujina moslama bilan ignaga ulangan. Igna Petri kosachasidagi koloniyalar ustiga biroz tekkiziladi va kosacha yuzasida iz qoladi. Bunda qo'I bilan ushlaydigan qismi yuqoriga ko'tariladi, natijada zanjir berkiladi, asbob hisoblay boshlaydi.





33-rasm. Mikrobiologik maqsadlarda qo‘Haniladigan asboblar: 1—Termostat; 2—Tarozilar; 3—Suv hammomi; 4—Quritish shkaflari.


103

Odamning normal mikroflorasi. Inson hayotini birinchi kunidan boshlab j'uda ko‘p son-sanoqsiz mikroorganizm vakillari bilan favquloida aloqada bo'lib luradi.

Ona bachadonida homila steril bo'ladi. Bola tug' i 1 ishi clan boshlab. bir necha yillar ichida har bir biotopga xos rnikroflora shakllanadi Turli bakteriyalar va mikrohayotning boshqa vakillari chaqaloqning terisi va shilliq qavatlari bilan muloqatda bo'ladi. Odam organizmdagi mikroorganizmlar doimiy (autoxton) fakultativ (alloxton) guruhlarga ajratiladi.
Bularning ba'zilari organizm uchun patogen bo'Isa. bularga qarshi organizm kurashishi zarur, boshqalaii esa oiganizm bilan uzviv aloqada (simbioz) yashab. fovda keltiradi. ко pchiligi esa kommensal hisoblanib organizmga na foyda keltiradi na ziyon. Inson organizmidagi asosiy mikroorganizmlar makroorganizm hisobiga vashaydi u bilan juda yaqin uzviy aloqada bo'lib. odamning hayot faoliyatida juda muhim vazifalarni bajaradi.
Soa'lom odamlarda uchrovchi mikroorganizmlar yig'indisi odamning normal mikroflorasini yoki mikiobiots<_nozini tashkil qiladi. Normal mikroflora” deganda asosan sog'lom odam organizimidan doimo va ko'proq topiladigan mikroblar yig indisiga artiladi.
Normal mikroflora. asosan. odamlaining teiisida \a tashqi muhit bilan bevosita aloqada bo Igan a zolaiida (vtiqoii nafas yo llari. oshqozon ichak sistemasi, siydik tanosil a’zolari) uchraydi va shu a'zolarda mikroorganizmlarning maium biotoplarini, mikmbiotsenozini shakWautvtadv. Ha* b\v odam bitopida uchrovchi mikroorganizmlar o'zlarining tarkibi va miqdori jihatdan boshqa biotoplardan tubdan farq qiladi.
Eng kam mikroorganizmlar terida uchraydi va organizmning umumiy mikroorganizmlarga nisbatan 2% tashkil qiladi. 9% gacha urogenital traktga, 15-16 % halqum-og'iz bo'shlig'iga to'g'ri kelsa, 60—70 % oshqozon ichak traktida uchraydi. Mikroorganizmlarga eng boy a'zolar og‘iz bo‘shlig'i, qin va yo‘g'on ichak hisoblanadi.
Autoxton-mikroblar organizmga birinchi kunlarda tushib. umrning oxirigacha saqlanadi.
Alloxton-mikroorganizmlar organizmga tashqi muhitdan ifloslangan oziq-ovqatlar bilan immun tizim susayganda muayyan vaqtgagina tushadi.


104




Odam organizmida steril a zo va to'qimalar ham mavjud. Bularga qon. limfa. ichki a’zolar. bosh va orqa miya suyuqligi kiradi. Bunday tozalik nomaxsus himoya omillari \a immunitet hisobiga ta minlanadi.
Organizm da uehravdigan autoxton va alloxton mikroorganizmlai.
()g‘iz bo‘shlig4 mikroflorasini va uni o‘rganish. Og'iz bo‘shlig*i mikro floras ini o'rganishda bakteriologik. ya ni 1 ml suyuqlikda yoki 1 g tarkibidagi mikroorganizimlar o'rganiladi. shilliq qavat mikrofloiasi esa tamg'a surtma usulida (bakterioskopik) aniqlanadi.
Bakteriologik tekshirish uchun material ovqatlanmasdan oldin ertalab yoki ovqatlanishdan 2 soat keyin og'iz bo'shlig'i so'lak suyuqligi steril probirkalarga yig'iladi.