Milliy arxeologiya markazi raxmon ibragimov arxeologiya

Ko‘lbuloq makoni. Makonning 
o‘rta qismidagi 24 ta madaniy 
qatlami (4-27 qatlamlar) mustye 
davriga oid. Bu davrga oid 
tosh 
qurollar 
chaqmoqtosh, 
chaqmoqtoshli slanes, kvars va 
O‘rta paleolit davri tosh 
qurollari 
boshqa tosh navlaridan yasalgan. 
Tosh qurollari o‘rta paleolit davrida
ko‘puchraydigan har xil nukleus, plastinka, qirg‘ich, sanchqilardan 

---

32 
iborat. Nukleuslarining ko‘pchilik qismi gardishsimon bir va ko‘p 
zarb maydonchali. Mustye davrining dastlabki bosqichida levallua 
usulida yasalgan tosh qurollarining soni ko‘pchilikni tashkil etgan. 
So‘nggi bosqichda to‘g‘nag‘ichlar, sanchqilar va o‘yiq-tishli qurollari 
soni ortib boradi. Tosh qurollari ikkilamchi ishlov berish natijasida 
tishli yoki o‘yiq shakl hosil qilgan. Ko‘lbuloqda yashagan ibtidoiy 
odamlar ovchilik va termachilik kabi xo‘jalik shakllari orqali kun 
kechirgan. 
Obirahmat g‘or-makoni. Toshkent shahridan 100 km sharqda 
Tyanshan tog‘ tizmasining janubi-g‘arbiy qismida joylashgan. G‘or- 
makon 10 m dan iborat 21 ta madaniy qatlamga ega. Tosh qurollari 
ohaktoshli chaqmoqtoshdan prizmasimon usulda yasalgan. Qisman 
levallua usulida yasalgan tosh qurollari ham uchraydi. 
Obirahmat g‘or-makondan ham mustye va so‘nggi paleolit 
davrining ilk bosqichida yashagan ibtidoiy odamning bosh chanog‘i 
va tishlari topilgan. Antropolog olimlar suyaklar neandertal va 
zamonaviy odam oralig‘idagi bo‘g‘inni tashkil qiladi, deb hisoblaydi. 
Obirahmatlik ibtidoiy odamlar yovvoyi echki, tog‘ echkisi (kiyik), 
bug‘u, arxar va cho‘chqa kabi hayvonlarni ov qilgan. 
G‘or-makonning yoshi cheksiz davrlashtirish usullari natijasiga 
ko‘ra mil. avv. 125–42 ming yilliklar bilan sanalanadi. Ibtidoiy 
odamlar g‘orda mustye davri va so‘nggi paleolitning ilk bosqichida 
yashagan.