"mineral o‘Gʻitlar kimyoviy texnologiyasi"

M = 29 · 0,97 = 28


4 – misol. 350 ml xloroform bug‘i 91 ^oS haroratda 95045,5 Pa bosimda 1,34 g keladi. Xloroformning molekulyar massasini toping.

Yechish. RV = m / M RT dan M = mRT / R V

Bu tenglamaga masala shartida berilgan kattaliklarni qo‘ysak:


M = 1,34 · 8313845 · 364 / 97045,5 · 350 = 119,5
Eritmalarning konsentratsiyasi
Eritmalar ikki va undan ortiq komponentlardan (tarkibiy qismlardan) iborat gomogen (bir jinsli) sistemadir. Har qanday eritma erituvchi va eruvchi moddalardan iborat bo‘lib, eruvchi modda erituvchi modda ichida molekulalar va ionlar holida tarqalgan bo‘ladi. Erituvchi va eruvchi moddaning agregat holatlariga qarab, eritmalar gazsimon, suyuq va qattiq holatda bo‘lishi mumkin.
Eritma va erituvchining ma’lum massa miqdorida yoki ma’lum hajmda erigan modda miqdori eritmaning konsentratsiyasi deb ataladi. Eritilgan modda miqdori ko‘p bo‘lgan eritmalar konsentrlangan eritmalar deb, erigan modda miqdori kam bo‘lgan eritmalar esa, suyultirilgan eritmalar deb ataladi.
Eritmalarning konsentratsiyasini miqdor jihatdan har xil usullarda ifodalash mumkin.
1. Massaviv foiz konsentratsiya. Eritmaning o‘zgarmas miqdoridagi konsentratsiyasi foizli konsentratsiya bilan ifodalanadi. Foiz konsentratsiya asosan uch xil bo‘ladi:
100 gramm eritma tarkibidagi erigan moddaning miqdori foiz hisobida grammlar bilan ifodalanishiga massaviy foiz konsentratsiya deb ataladi. Masalan, sulfat kislotaning 5% li eritmasi deganda 100 gramida 95 gramm suv va 5 gramm sulfat kislotasi bo‘lgan eritma tushuniladi. Massaviy foiz konsentratsiya quyidagi formula bilan ifodalanadi:
s = m /m + m₁
bu yerda, s – foiz konsentratsiya; m – eruvchi moddaning grammlarda ifodalangan massasi; m₁ – erituvchi moddaning grammlarda ifodalangan massasi.
Agar m+ m₁ = R bo‘lsa, yuqoridagi formula quyidagi ko‘rinishga keladi: