"mineral o‘Gʻitlar kimyoviy texnologiyasi"

1000 kg ammoniyli selitra uchun yo‘qotilishi,(%):
Ammiak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .2,5
Nitrat kislota. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7,5
Ammoniyli selitra olish quyidagi reaksiyaga asoslangan:
NN₃ + NNO₃ = NN₄NO₃ + Q kJ.
Neytrallanish jarayoniga asosan 1tonna ammoniyli selitra olish uchun ammiak va nitrat kislotaning nazariy sarfini hisoblaymiz.
Ammiak uchun nazariy sarf, kg:
(17 · 1000)/80 = 212,5
Nitrat kislota uchun nazariy sarf, kg:
63 · 1000/80 = 787,5
bu yerda: 17, 63, 80 - ammiak, nitrat kislota va ammoniy nitratning molekulyar massalari.
Amaliy jihatdan reagentlarning yo‘qotilishini hisobga olinganda, ammiak va nitrat kislota sarfi albatta nazariy sarfga nisbatan yuqori bo‘ladi, kg.
Ammiak uchun amaliy sarf, kg:
212,5 + 2,5 = 215
Nitrat kislota uchun amaliy sarfi, kg:
787,5 + 7,5 = 795
24 t/soat bo‘lgan 100% li ammoniyli selitra olish uchun talab qilinadigan reagentlarning sarfi, kg/soat.
Ammiak sarfi, kg/soat:
24 · 215 = 5160
Nitrat kislota sarfi, kg/soat:
24 · 795 = 19080
Bundan ko‘rinib turibdiki, 24 t/soat bo‘lgan ammoniyli selitra olish uchun talab qilinadigan ammiak sarfi 5160 kg/soat, nitrat kislota sarfi esa 19080 kg/soatga teng.
Soatdagi unumdorlikka asosan reagentlarning yo‘qotilishi, kg/soat:
Ammiakning yo‘qotilishi,kg/soat:
5160 – 212,5 · 24 = 60
Nitrat kislotaning yo‘qotilishi kg/soat:
19080 – 787,5 · 24 = 180
47% li nitrat kislotaning sarfi, kg/soat: