Қадимги Рим, Греция календарлари. Юлий Цезарнинг календар ислоҳати. Майя ва славян халқлари календарлари.
Қадимги грек календарлари. Қадимги Грецияда Олимпиа йил ҳисобининг қўлланилиши. Қадимги грек календарларидаги қўшимча ойлар ва декада. Қадимги грек календарларида даврийликларнинг қўлланилиши.
Қадимги Римда календарлар. Эрамизда аввалги VIII асрда Қадимги Римда қўлланилган Ромул Ой календари. Эрамизда аввалги VII асрда Нума Помпилийнинг календар ислоҳати. Созиген томонидан янги календарнинг тузилиши. Юлиан календарининг кенг тарқилиши.
Майяларда йил ҳисоби. «Тун», «Хааб» ва «Цолькин» календарлари. Ацтеклар календарлари.
Славян халқлари календарлари ва уларнинг ўзига хос хусусиятлари. Март ва ультрамарт йил ҳисоблари.
Ўрта Осиёда қўлланилган календарлар
Зардўшт қуёш календари. VII асрда Зардўшт қуёш календарининг ислоҳ қилиниши. Хоразм қуёш календари. Абу Райҳон Бурунийнинг «Осор-ул боқиа» асарида Хоразм қуёш календари ҳақидаги маълумотлар. Мучал календари. Маҳмуд Қошғарийнинг «Девону луғотут турк» асарида мучал календари ҳақидаги маълумоталар. XX асрда Ўзбекистонда қўлланилаган календарлар.
Григорий календарининг қабул қилиниши. Замонавий календарлар лойиҳалари
Юлиан календаридаги камчиликлар. 1582 йилда Рим папаси Григорий XIII нинг буйруғи билан календар ислоҳоти бўйича махсус комиссиянинг тузилиши. Комиссиянинг Луижи Лилио календарини қабул қилиши. Қабул қилинган лойиҳадаги тузатишлар. Григорий календаридаги кабиса йиллари.
Григорий календарининг умумевропа календари сифатида қабул қилиниши. Григорий календарининг халқаро календар сифатида қабул қилиниши.
Умумжаҳон календарлари лойиҳалари. Вақт минтақасининг вақтни ҳисоблашдаги ўрни
Ўн уч ойлик календар лойиҳалари ва уларнинг камчиликлари. Ўн икки ойлик календар лойиҳалари. Григорий календаридаги камчиликлар. XVIII-асрнинг охирларида М.Армелиннинг календар лойиҳаси. 1834 йилда Мастрафонининг календар лойиҳаси. XX асрда «абадий календар»ни тузиш учун олиб борилган ҳаракатлар. 1923 йила Миллатлар Лигасида календар ислоҳати юзасидан олиб борилган ишлар. XX-асрда БМТда янги замонавий халқаро календарлар лойиҳаларининг муҳокама этилиши.
Маҳаллий ва минтақа вақти. Вақт минтақалари. Ягона вақтдан фойдаланиш. Гринвич меридиани.
АҚШда соат минтақаларинг қабул қилиниши. 1884 йилда Вашингтонда соат минтақалрини қабул қилиш масаласида халқаро конференциянинг ўтказилиши. Ўзбекистонда вақт тизими.
Do'stlaringiz bilan baham: |