Ministrligi

Talabalardıń ózbetinshe tayarlıǵı ushın tapsırmalar 
Tómendegi temalar tiykarında reje dúziń hám óz pikir-kóz 
karaslarıńızdı bildirip, «ózbetinshe jumıs» jazıń: 
1. 
«Oqıtıwshınıń pedagogikalıq qábiletin qáliplestiriw 
imkaniyatları» 
2. «Respublikamızdıń bilimlendiriw mákemelerinde oqıtıwshı 
qábiletin rawajlandırıw mashqalaları».
 
 
 
36

---

3-TEMA. KOMMUNIKATIVLIK KÓNLIKPELER HÁM 
TÁSIR KÓRSETIW 
Oqıtıwshı iskerliginde tárbiyashılar menen pedagogikalıq 
baylanıslardıń 
úziliksizligi 
tárbiyanıń 
nızamlıqlarınan 
biri 
esaplanadı. Oqıwshılar menen tálim-tárbiyalıq baǵdarda unamlı 
baylanıslar ornatıw, unamlı ortalıqtı jarata alıw, ózine isendire alıw 
hám qaratıw – oqıtıwshı kommunikativlik qábiletiniń tiykarǵı 
mazmunı bolıp, bunda tikkeley oqıtıwshı menen baylanıslı bolǵan 
mıńlaǵan ruwxıy jaǵdaylar, belgili bir qálipten shıǵıwı múmkin 
bolmaǵan qarım-qatnas túrleri hám shártleri bar. Tárbiyanıń 
nátiyjeliligi oqıwshılar menen baylanıs ornatıwdıń forma hám 
usıllarına qatań boysınǵan halda ámelge asırılıwı menen belgilenedi. 
Tiykarǵı maqset, oqıtıwshı hám oqıwshı múnásibetinde májbúriy 
boysınıwshılıq ornın sanalı intizam iyelewi, oqıwshılarda erkin pikir 
júritiw kónlikpelerin payda etiwden ibarat. Oqıtıwshı tárbiya usılları 
sistemasın belgilep alǵannan keyin bir qatar baylanıs ornatıw 
wazıypaların rejelestiriwi kerek. Álbette, bul júdá qıyın jaǵday, biraq 
tárbiyanıń hár bir usılı, quramlıq bólegi hám shólkemlestiriwshi 
usılları qarım-qatnas arqalı baylanıs ornatıwdıń nátiyjeliligine 
baylanıslı. Bul jaǵday tikkeley oqıtıwshınıń pikir almasıwı 
(reflekciya) menen baylanıslı ózgesheliklerine, oqıwshı ruwxıy 
jaǵdayın pikir tezligi menen uǵıp alıw qábiletine pedagogikalıq tásir 
kórsetiwdin túrli usılların bir-biri menen óz-ara baylanısqan halda 
qollana biliwıine baylanıslı bolıp, olar úziliksiz qáliplesedi.
Oqıtıwshınıń pikir almasıwı menen baylanıslı kommunikativlik 
qábiletin jetilistiriwshi tiykarǵı ózgeshelikleri oqıwshı sanasına 
qaratılǵan iskerlik bolıp, júdá quramalı halatta qáliplesedi. Óz ara 
pikir almasıw (omillari) sebepleri menen tikkeley baylanıslı bolǵan 
kommunikativlik qábiletiniń tómendegi jónelisleri bar: 
– oqıwshılardı isendiriw; 
– oqıwshılar sanasına tásir etiw; 
– ózgelerge eliklew