Mirzo ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universiteti “ fizika ” fakulteti 2-kurs f-2002 guruh talabasi

To’lqinning tarqalish yo’nalishi:

Doiraviy polarizatsiya – induksiya vektorining aylanish yo’nalishiga qarab o’ng yoki chap;
Elliptik polarizatsiya – dumaloq va chiziqli qutblanishlar orasidagi oraliq holat. Inkogerent nurlanish qutblanishi yoki yuqoridagi usullardan birortasi bilan toʻliq yoki qisman qutblanishi mumkin emas. Bunday holda, polarizatsiya tushunchasi 5mplitude jihatdan tushuniladi.
Polarizatsiyani nazariy ko’rib chiqishda to’lqin gorizontal ravishda tarqaladi deb taxmin qilinadi. Keyin to’lqinning 6mplitud va gorizontal chiziqli polarizatsiyasi haqida gapirishimiz mumkin.
Elektromagnit to’lqinni (nazariy va amaliy jihatdan) ikkita qutblangan komponentga ajratish mumkin, masalan, 6mplitud va gorizontal qutblangan. Boshqa kengaytmalar, masalan, o’zaro perpendikulyar yo’nalishlarning boshqa juftligida yoki chap va o’ng dumaloq polarizatsiyaga ega bo’lgan ikkita komponentda mumkin. Chiziqli polarizatsiyalangan to’lqinni dumaloq polarizatsiyaga (yoki aksincha) kengaytirishga harakat qilganda, ikkita yarim intensivlik komponenti paydo bo’ladi.
Kvant va klassik nuqtai nazardan, qutblanish ikki o’lchovli kompleks 6mplit bilan tavsiflanishi mumkin .
Antenna nurlanishi odatda chiziqli polarizatsiyaga ega.
Sirtdan aks etganda yorug’likning qutblanishini o’zgartirib, sirt tuzilishini, 6mpli konstantalarni va namuna qalinligini baholash mumkin.
Agar tarqalgan yorug’lik qutblangan bo’lsa, u holda boshqa polarizatsiyaga ega polarizatsiya filtri yordamida yorug’lik o’tishini cheklash mumkin. Polarizatorlardan o’tadigan yorug’likning intensivligi Malus qonuniga bo’ysunadi. LCD displeylar ushbu printsip asosida ishlaydi.
Ba’zi tirik mavjudotlar, masalan, asalarilar yorug’likning chiziqli qutblanishini ajrata oladi, bu ularga kosmosda yo’naltirish uchun qo’shimcha imkoniyatlar beradi. Ayrim hayvonlar, masalan, tovus mantis qisqichbaqasi aylana qutblangan yorug’likni, ya’ni aylana qutblanishli yorug’likni ajrata olishi aniqlandi.