Modernization of Higher Education in Central Asia through New Technologies (HiEdTec) Reja

Modernization of Higher Education in 
Central Asia through New Technologies 
(HiEdTec)
Hayotimizdan misol keltirsak. Agar ikki turli tillarda gaplashuvchi inson bir 
birini tushunishi uchun o‘rtada tarjimon bo‘lishi lozim. Bir inson qisqa-qisqa 
so‘zlardan iborat o‘zini tilida gapirsa, ikkinchisining ona tilisida so‘zlar nisbatan 
uzunroq bo‘lganligi uchun uzunroq so‘zlardan foydalanib gapiradi. Bu aynan fizik 
sathdagi ikki formatdagi ma’lumotlar oqimiga o‘xshab ketadi. Yoki iPhone va 
Android smartfonlarini misol qilib keltirish mumkin. Ular ham bitta formatga 
moslashtirilmas ekan, ular o‘rtasida ma’lumot almashib bo‘lmaydi. Har bir uzatish 
muhiti va uning turli modellari bir biridan farqli ma’lumot oqimlarini turli 
standartlarini ta’minlaydi, 5-rasmda kanal sathidan fizik sathiga (yoki aksincha) 
ma’lumot oqimlarini uzatishning diagrammasi keltirilgan. 
5-rasm. Fizik sath bit oqimlarini kanal sathga uzatilish 
Fizik sath kanal sathidan kelayotgan kelayotgan kadrlarni bitlar ketma-
ketligiga o‘zgartiradi va keyingi qurilmaga yetib kelgan bitlar ketma-ketligi yana 
kadr holatiga o‘zgartiriladi. Bitlar ketma-ketligiga o‘zgartirishla linyaviy koder va 
dekoderlardan foydlaniladi.  
Xulosa. 
Fizik muhitlar ta’kidlab o‘tilganidek, tarmoq qurilmalari o‘rtasida ma’lumot 
oqimlarini almashish, signallarga ishlov berish, kodlash/dekodlash jarayonlarining 
turli bosqichlarini o‘z ichiga oladi. Shuningdek, fizik sath muhitlar bo‘ylab ishlov 
berilmagan ma’lumot oqimlarining aloqasini ta’minlash uchun mas’ul hisoblanadi.