Modernization of Higher Education in Central Asia through New Technologies (HiEdTec) Reja

Modernization of Higher Education in 
Central Asia through New Technologies 
(HiEdTec)
Fizik sath bir qurilmadan boshqasiga bitlar oqimini uzatish uchun mas’ulligini 
bilib oldik. Ba’zi holatlarda bitlarni uzatish uchun bir necha xildagi fizik 
muhitlardan foydalanish ham mumkin. Yuqorida ta’kidlanganidek, fizik muhitlar 
bir-biridan chastotasi, o‘tkazuvchanlik qobilyati, uzatish tezligi, signallarni so‘nish 
darajasi, talabga mos texnik xizmat ko‘rsatish, sozlash va boshqa xususiyatlariga 
ko‘ra farq qiladi.
Fizik muhitlar (kabel)dan foydalanib biror tarmoqni qurish uchun avval 
qurilishi rejalashtirilayotgan tarmoqning o‘lchami, foydalanuvchilarining soni va 
georfik joylashuvi aniqlanadi. Misol uchun lokal tarmoqlari uchun tanlangan 
muhitlar transport tarmoqlarining uzatish muhitlaridan farq qiladi, 1-jadval.
1-jadval.
Lokal tarmoqlarini qurishda foydalaniladigan kabel turlari 
Ethernet turi 
O’tkazish 
qobiliyati 
Kabel turi 
Qamrab olish 
doirasi
10BASE-T 
10Mbit/s 
Cat3/Cat5 UTP 
100 m 
100BASE-TX 
100Mbit/s 
Cat5 UTP 
100 m 
100BASE-TX 
200Mbit/s 
Cat5 UTP 
100 m 
100BASE-FX 
100Mbit/s 
Ko’p modeli 
400 m 
100BASE-FX 
200Mbit/s 
Ko’p modeli 
2 km 
1000BASE-T 
1 Gbit/s 
Cat5e UPT 
100 m 
1000BASE-TX 
1 Gbit/s 
Cat6 UTP 
100 m 
1000BASE-SX 
1 Gbit/s 
Ko’p modeli 
550 m 
1000BASE-LX 
1 Gbit/s 
Bir modeli 
2 km 
10GBASE-T 
10 Gbit/s 
Cat6/Cat7 UTP 
100 m 
10GBASE-SX4 
1 Gbit/s 
Ko’p modeli 
550 m 
10GBASE-LX4 
1 Gbit/s 
Bir modeli 
2 km 

---