Molekular refraksiya

Ishni bajarish tartibi
1. Sindirish ko’rsatgichi asosida konsentratsiyani topish uchun glitserin- ning distiilangan suvdagi bir nechta standart eritmalarini tayorlang. Наг bir eritmaning hajmi 10 ml. Eritmalaming konsentratsiyasi quyidagi jadvalda ko’rsatilgan.

GlilserinninK hajmi, ml	1	2	3	4	5	6	7	8
Glitserinning eritmadagi miqdori, %	10	20	30	40	50	60	70	80

2. Toza suvning va yaxshilab aralashtinlgan standart eritmalarnmg sin* dirish ko’rsatgichini navbat bilan refraktometrda o’lchang.
3. O’lchash natijalarini eng kichik kvadratlar usuli yordamida ishlab chiqing va darajalash chizig’ini chizing.
4. Konsentratsiyasi noma’lum bo’lgan gfitserin eritmasining sindirish ko’rsatgichini o’lchang va dnrajalash chizig’i yordamida uning konsentratsi - yasim aniqlang.
15
3.3. ORGANIK MODDALARNING MOLEKULAR REFRAKSIYASINI
O’LCHASH
Tadqiq qilinayotgan moddaning tarkibi va tuzilishi to’g’risidagi taxmin- ning to’g’riligini uning molekulyar refraktsiyasini aniqlash orqali tekshirib ko’rish mumkin. Molekulyar refraktsiya qutblanuvchanlikka to’g’ri proporl- sional va additivlik xossasiga ega. Shuning uchun uni doimiy qo’shiluvchilaming yig’indisi sifatida hisoblash mumkm. Bu qo’shiluvchilar esa molekulaning tarkibiga kiruvchi atomlarga, atom guruhlariga, bog’larga yoki strukturaning alohida tomonlariga (qo’sh bog’, halqa) tegishli bo’ladi va shunga mos ravishda ular atom refraktsiyasi, guruh refraktsiyasi, bog’ refraktsiyasi va struktura inkrementi deyiladi. Molekulyar refraktsiyaning hisoblangan va tajribada topilgan qiymatlarining bir necha o’ndan bir sm3/mo! xatolik bilan mos kelishi moddaning taxmin qilingan brutto formulasini va strukturasini to’g’ri ekanligini tasdiqlaydi.