Молиянинг ижтимоий иқтисодий моҳияти ва функциялари

1.3. Молиянинг вужудга келишини объектив шарт шароитлари.
Молия узига хос равишдаги тарихий категория ҳисобланади. Пул инсониятнинг буюк кашфиётларидан бири ҳисобланади. Инсоният цивилизациясининг дастлабки даврларидаёк пуллар пайдо булдитовар пул муносабатлари пайдо булди, давлатлар шаклланди. Аммо нима учун молия ўрта арсларда пайдо булди.
Бунинг 1-шарт шароити уша даврларда европада давлатларда ички зиддиятлар ва муаммолар пайдо була бошладики уларни хал қилиш қилиш учун давлат йирик миқдордлаги пул мабла\ларига эҳтиёж сеза бошлади.
2-асосий шарт шароит Уша даврларда пул фондларини шакллантириш ва ундан фойдаланиш тизимли характерга эга була бошлади. Уша даврлардаёк харажатларни 4 тури амал кила бошлаган эди: харбийхаражатлар, иқтисодиёт, ижтимоий соҳа харажатлар ва бошқарув харажатлари.
3-шарт шароит Уша даврларда солиқ туловларини ундиришнинг пул шакли ривожланаётган давр эди. Солиқларни ундиришнинг 2 хил шакли бор: натурал ва қиймат яъни пул шакли.
Молиянинг мавжудлиги товар-пул муносабатлари ва қиймат қонунларининг амал қилиши билан белгиланади.
Давлатларнинг пайдо булиши.
- Товар-пул муносабатларининг вужудга келиши;
- Иқтисодий қонунларнинг амал қилиши;
Давлатларнинг пайдо булиши билан молиянинг пайдо булишини объектив шарт шароитлари давлатлар жамият иқтисодий тизимидаги роли ва унга тегишли булган функцияларда намоён булади.
Давлатларнинг иқтисодий роли жамият иқтисодий тизимида мулкчилик муносабатларининг ислоҳ қилиш, институционал ўзгаришлар, иқтисодий самарадорлик ва ижтимоий тенглик меёрларини таъминлашдан биоратдир.

	Жамиятдаги давлатнинг иқтисодий роли.
Мулкчилик муносабатларини ислоҳ қилиш				Иституционлар ўзгаришлар			Иқтисодий самарадорлик ва ижтимоий тенглик меёрларини таъминлаш.

Давлатнинг иқтисодий роли унинг қуйидаги: тартибга солиш, қайта тақсимлаш, ижтимоий, назорат функицяларида намоён булади.

Давлатнинг функциялари.

Тартибга солиш функцияси

қайта тақсимлаш функцияси

Ижтимоий фнункцияси

Назорат функцияси