Moliyaviy rejalashtirish turlari: Strategik moliyaviy rejalashtirish

Strategik rejalashtirish – bu, shunday rejalashtirish turiki, unda korxona faoliyatining asosi sifatida inson omiliga tayaniladi; ishlab chiqarish faoliyati iste’molchilar talablariga moslashtiriladi; uzoq muddatda korxonaning yashashi va o’z maqsadiga erishishiga olib boruvchi zaruriy va addekvat o’zgarishlarni strategik yondashuvi bo’lmasligi bozor raqobat kurashida mag’lubiyatga uchrashining asosiy sabablaridan hisoblanadi. Bu maqsad va rejaning ishlab chiqarish tartibini tavsiflovchi ikki shaklda namoyon bo’ladi.

Birinchidan, korxona o’z faoliyatining rejasini tuzishda tashqi muhitda hech qanday o’zgarish bo’lmaydigan yoki tashqi muhitda o’zgarishlar bo’lgan taqdirda ham tashkilot kelgusidagi o’z maqsadlariga erishish uchun bugun qilinadigan ishlarni ham nazarda tutishi kerak. Strategik rejalashtirishning asosiy vazifasi tashqi muhit holatini o’rganish, uning korxonaga munosabatini anglash va korxona shakllanishi yo’lidagi maqsadlarga erishishni ta’minlovchi kompleks tadbirlarni ishlab chiqishdan iborat.

Birinchidan, korxona o’z faoliyatining rejasini tuzishda tashqi muhitda hech qanday o’zgarish bo’lmaydigan yoki tashqi muhitda o’zgarishlar bo’lgan taqdirda ham tashkilot kelgusidagi o’z maqsadlariga erishish uchun bugun qilinadigan ishlarni ham nazarda tutishi kerak. Strategik rejalashtirishning asosiy vazifasi tashqi muhit holatini o’rganish, uning korxonaga munosabatini anglash va korxona shakllanishi yo’lidagi maqsadlarga erishishni ta’minlovchi kompleks tadbirlarni ishlab chiqishdan iborat.

Ikkinchidan, rejalashtirishga an’anaviy yondashuvda rejani ishlab chiqish korxonaning resurslari va ichki imkoniyatlarini tahlil qilishdan boshlanadi. Ichki imkoniyatlarni to’liq tahlil qilish korxona qancha miqdorda mahsulot ishlab chiqara olishi, ya’ni korxonaning ishlab chiqarish quvvati va shuncha miqdorda mahsulot ishlab chiqarishiga ketadigan xarajatlar darajasini aniqlash imkoniyatini beradi. Ushbu holatda sotilgan mahsulotlar miqdori va savdo bahosi noaniq bo’lib qolaveradi. Shuning uchun rejaning bunday texnologiyasi bozorni o’rganishga asoslangan strategic rejalashtirish fikri bilan qarama-qarshi bo’lib qolaveradi.