Монография Тошкент "iqtisod-moliya" 2020

 
 
 
 
2.3-расм. Вариативлик ёндашувга асосланган мактабгача таълимни 
умумий модели 
Жамият, ота-она ва 
боланинг талаби 
Давлат талаблари
(Давлат таълим стандартлари, 
ўқув дастурлари) 
Замонавий таълим 
тенденциялари 
Вариатив ёндашувнинг асосий тамойиллари 
Дифференциаллаштириш
МТМ қабул 
қилиш 
Вариатив ёндашувига асосланган
таълим-тарбия жараёни 
МТМ битириш 
Бошланғич 
диагностика 
Болани 
индивидуал 
қобилиятини 
ва 
ривожланган-
лик 
даражасини 
аниқлаш 
Бошланғич, оралиқ ва якуний баҳолаш учун диагностика воситалари мажмуаси 
Индивидуал таълим-тарбия 
траекторияси (маршрути) 
Якуний 
диагностика 
Болани 
индивидуаллик 
қобилияти ва 
ижодкорлик 
фикрлашни 
ривожланганли-
гини аниқлаш 
Ўқув 
материал-
лари 
Ўқув 
усуллари 
Ўқув 
технология-
лари 
Бола (гуруҳ) 
Индивидуаллаштириш 
Натижа: ҳар томонлама соғлом ва баркамол бола 
авлод 
Оралиқ диагностика 
Мақсад: интеллектуал ривожлантириш ва шахс сифатида 
шакллантириш 
Мактабгача таълим ташкилотларида таълим-тарбия 
жараёни 

---

63
мактабгача таълим тизимига ва бошқа қўшимча таълимга жалб қилинган 
болалар; 
таълимнинг замонавий технологиялари татбиқ этилган ва барча зарурий 
шарт-шароитлар яратилган мактабгача таълим ташкилотлари; 
умумтаълим мактабларига тайѐрлаш гуруҳларига қамраб олинган 
болалар; 
мактабгача таълим тизимидаги барча йўналиш бўйича олий маълумотга 
эга бўлган, юқори малакали кадрлар; 
мавжуд давлат, нодавлат ва бошқа турдаги мактабгача таълим 
хизматларини кўрсатувчи таълим ташкилотлари. 
Мактабгача таълимнинг вариатив моделини амалга ошириш бўйича йўл 
харитаси қуйидагилардан иборат: 
Тайёргарлик босқичи. Мактабгача таълим тизими истеъмолчилари 
орасида сўровномалар, ижтимоий тадқиқотлар ўтказиш – анкета 
сўровномалари, ижтимоий сўровномалар, оммавий ахборот воситалари 
орқали реклама акциялари. 
Норматив-ҳуқуқий ва меъѐрий базани тайѐрлаш: 
мактабгача таълим хизматлари турларини аниқлаштириб олиш ва 
лицензиялаш; 
устав, низомларга ўзгартиришлар киритиш; 
зарурий йўриқномаларни ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш; 
ота-оналар билан тузиладиган шартномалар шаклларини ишлаб чиқиш; 
мактабгача таълим ташкилотларида фаолият юритувчи ходимлар билан 
тузиладиган шартномалар шаклларини ишлаб чиқиш; 
мактабгача таълим ташкилотларида фаолият юритувчи ходимлар 
хизмат вазифалари йўриқномасини ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш; 
вариатив дастурларни ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш; 
мактабгача таълим ташкилотлари учун зарурий воситаларни 
аниқлаштириш, танлаш ва барча шарт-шароитларни яратиш – хоналар, 
кадрлар, муҳит ва ҳ.к.лар. 

---

64
мактабгача таълим тизими истеъмолчилари, ижтимоий ҳамкорлар 
(поликлиника, ижтимоий институтлар ва б.) билан яқин мулоқотни ўрнатиш; 
гуруҳларни шакллантириш. 
Асосий босқич. Мактабгача таълимнинг вариатив модели амалга 
киритилганлиги 
тўғрисида 
қуйидаги 
барча 
ташкилий 
ҳужжатлар 
тасдиқланади: 
барча шартномаларни тасдиқлаш; 
мактабгача таълим ташкилотларидаги ривожлантирувчи муҳитни 
доимий тўлдириб бориш; 
гуруҳларни очиш ва ишни ташкил этиш; 
болалар ва ота-оналар билан ишлашнинг янги шакллари, методлари ва 
б. ишлаб чиқиш ҳамда татбиқ этиш; 
мунтазам мактабгача таълим тизими истеъмолчилари, ота-оналар, 
ижтимоий ҳамкорлар ва б. анкета сўровномалари ўтказиш ҳамда уларни 
аналитик таҳлил қилиш; 
мактабгача таълим тизимининг барча йўналишларини қамраб олган 
ҳолда доимий мониторинг ўтказиш, аниқланган камчиликларни оператив 
бартараф этиш.