Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti r. R. Ibraimov, D. А. Davronbekov, M. O. Sultonova, E. B. Tashmanov, U. T. Aliyev «simsiz aloqa tizimlari va dasturlari»

RRLda ishlatiladigan antennalar. RRL uchun antenna turini 
tanlash asosan ishchi to‘lqinlar diapazoni, ishchi chastotalar kengigi 
bog‘liq bo‘ladigan liniyaning sig‘imi, chastotalarning taqsimlanishi 
(ikki chastotali, to‘rt chastotali) sxemasi orqali aniqlanadi [3]. 
Odatda kichik sig‘imli liniyalarda ishlatiladigan metrli to‘lqinlar 
diapazonida ko‘p vibratorli sinfaz antennalar qo‘llaniladi. Detsimetrli 
Э
to’g’ 
I
to’g’ 
Z
yuk 
Z
kir 

---

28 
to‘lqinlarda, shuningdek kichik sig‘imli liniyalarda bu turdagi 
antennalar, shuningdek parabolasimon antennalar qo‘llanilishi 
mumkin. 
Parabolasimon 
antennalar 
o‘rtacha sig‘imli liniyalardagi 
detsimetrli diapazonda keng qo‘llaniladi. Kichik va o‘rta sig‘imli 
santimetrli diapazonda asosan parabolasimon antennalar qo‘llaniladi. 
Santimetrli diapazonda ishlaydigan katta sig‘imli va katta 
masofali magistral RRLlarda parabolasimon, rupor-parabolasimon, 
nurlantirgichi chiqarilgan parabolasimon va ikki oynali antennalar 
qo‘llaniladi. Bitta RRL antennasi bir vaqtda ham uzatish, ham qabul 
qilish uchun ishlatiladi. 
Mobil aloqa tizimlari antennalari. Nisbatan uncha katta 
bo‘lmagan kuchaytirishi, uncha katta bo‘lmagan hajmlari va vazni 
tufayli shtirli antennalar vaqtinchalik yoki harakatdagi bazaviy 
stansiyalarda qo‘llaniladi. Zamonaviy sotali tizimlarda statsionar 
bazaviy stansiyalarda asosan chastotalarning takrorlanishi afzalliklari 
tufayli sektorli antennalar qo‘llaniladi. Gorizontal tekislikda sektorli 
YDni, masalan, burchakli reflektorli yarim to‘lqinli vibratordan 
foydalanish orqali olish mumkin. Sektorli YDni har bir qavatda 
parallel vibratorlardan antennalar panjarasidan foydalanish orqali ham 
olish mumkin. 
Sotali 
telefoniya 
texnologiyasida 
ishlatiladigan 
ko‘plab 
nurlantirgichlar shleyfli simmetrik vibrator, spiralli antenna, chorak 
to‘lqinli shtir va past profilli antennalar hisoblanadi [1].