Muhandislik geologik tadqiqotlar

Stratigrafik xarita har xil yoshdagi jinslarni tarqalish chegaralarini 
ko’rsatadi. Bir xil yoshdagi jinslar xaritada shartli xarfli indekslar bilan belgilanadi 
va bir xil rangga bo’yaladi. Masalan, yura davri jinslari - havorang, bo’r davri – 
yashil va x.k. Stratigrafik xarita bilan stratigrafik ustun bo’ladi, u jinslarni yoshi 
bo’yicha qatlamlanishini aks ettiradi. 

---

219 
Litologik xarita jinslarni tarkibini aks ettiradi. Har bir jinsli shartli belgi 
bilan belgilaydilar. Qurilish uchun geologik tadqiqotlar amaliyotida ko’pincha 
litologik - stratigrafik xaritalar tuziladi, ularda jinslarni yoshi va tarkibi 
ko’rsatiladi. 
Muhandislik-geologik xaritalar – bu o’rganilayotgan hududdagi zaruriy 
muhandislik - geologik omillar haqidagi ma’lumotlar. Muhandislik - geologik 
xaritani har birining to’plam tushunchasi bo’lib, u xaritani o’zi, shartli belgilar, 
geologik kesimlar va tushuntirish yozuvidan tashkil topadi. 
Muhandislik - geologik xaritani tuzish uchun topografik, har xil turdagi 
geologik, gidrogeologik tadqiqotlar, jinslarni xususiyatlari va x.k. lar ishlatiladi.
Muhandislik - geologik xaritalar turi uch xil bo’ladi: 
1) muhandislik - geologik xaritalarsharoitlar,
2) muhandislik - geologik rayonlashtirish va
3) maxsus muhandislik - geologik xaritalar. 
Muhandislik - geologik sharoitlar xaritasi yerdagi qurilishni hamma 
turlari uchun hisoblangan ma’lumotlarga ega. Uni qurilish amalga oshiriladigan 
joyni tabiiy sharoitlarini umumiy baholash uchun ishlatiladi. 
Muhandislik - geologik rayonlashtirish xaritasi muhandislik - geologik 
sharoitlarini umumiyligi bo’yicha hududni bo’laklarga (regionlar, oblastlar, 
rayonlar va x.k.) ajratilishi aks ettiriladi. 
Maxsus xaritalar qurilish yoki inshootni aniq turiga qo’llash uchun 
tuziladi. Ular qurilish hududini injener-geologik sharoitlarini bahosi bahosi va 
injener-geologik sharoitlarini hodisalarini bashoratiga ega. 
Muhandislik - geologik xaritalarni masshtabi ularni maqsadi va tarkibini 
mufassalligiga bog’liq bo’ladi: 
- umumiy sharxiy (sxematik) xaritalar mayda masshtabli (1:500000 va 
undan mayda) bo’lib, katta xududlarda injener-geologik sharoitlarni tashkil bo’lishi 
va tarqalishini umumiy qonuniyatlarini aks ettiradi; 

---

220 
- o’rta masshtabli (1:200000, 1:100000) xaritalar aholi punktlari, sanoat 
korxonalri, aloxida, gidrotexnik inshootlari va x.k. larni qurilishini loyixalashni 
asoslash uchun mo’ljallangan; 
- mufassal yirik masshtabli (1:1000 va undan yirik) xaritalar sanoat 
qurilishini konkret ob’yektlarini, shahar hududidagi qurilishlarni va x.k. larni 
joylashtirishni loyihalash uchun ishlatiladi.