Mundarija: Kirish I. Bob. Alsgeymer kasaligi

MUNDARIJA:


Kirish…………………………………………………………………...………….2
I.BOB. ALSGEYMER KASALIGI
1.1.Alsgeymer kasalligi: sirli dushman……………………………………….….5
1.2.Alsgeymer kasalligini aniqlashda nevropatolog tomonidan bemorni tekshirish…………………………………………………………………….…….6
II.BOB. ALSGEYMER KASALIGI POTOGNEZIDA ISHTIROK ETUVCHI LIPIDLAR ALMASHUNUVI BILAN BOG'LIQLIGI
2.1.Lipidlar almashinuvining kasalliklari…………………………………...…..9

2.1.Murakkab lipidlar tasnifi………………………………………………..…….31

Xulosa…………………………………………………………………………….31
Foydalanilgan adabiyotlar……………………………………………………....33
Ilova………………………………………………………………………………34

KIRISH
“Yoshlarimizning mustaqil fikrlaydigan, yuksak intellektual va ma’naviy salohiyatga ega bo’lib, dunyo miqyosida o’z tengdoshlariga hech qaysi sohada bo’sh kelmaydigan insonlar bo’lib kamol topishi, baxtli bo’lishi uchun davlatimiz va jamiyatimizning bor kuch va imkoniyatlarini safarbar etamiz”
Sh.M.Mirziyoyev.
Alsgeymer — xotirani yo’qotish yoki demensiyaning eng keng tarqalgan shakli hisoblanadi. Kasallik odatda 65 yoshdan oshgan odamlarda aniqlanadi, ammo u erta yoshda ham paydo bo’lishi mumkin. Ko’pincha kasallik qisqa muddatli xotiraning buzilishidan boshlanadi. Ya’ni, odam yaqinda olingan ma’lumotlarni osongina unutadi va shu bilan birga uzoq o’tmishga oid faktlar va ma’lumotlarni osongina eslay oladi. Keyinchalik uzoq muddatli xotira ham buziladi va boshqa bir qator alomatlar paydo bo’ladi.
Kasallikning erta yoshdagi ko’rinishini gen mutatsiyasi bilan o’zaro bog’lash uchun sabablar mavjud. Shuningdek, genetiklar yaqin qarindoshlari Alsgeymer kasalligiga chalinganlarni xavf ostida deb hisoblashadi.
Kasallik paytida tanada bir qator patologik jarayonlar sodir bo’ladi. Masalan, miya to’qimalarida oqsillar noto’g’ri shakllanadi — amiloid beta va tau oqsillarining kontsentratsiyasi. Blyashka kichik peptidlardan hosil bo’ladi. Senil blyashkalari ham paydo bo’ladi. Bundan tashqari, neyronlarning va sinaptik birikmalarning «yo’qolishi» sodir bo’ladi. Bu miya yarim korteksining ayrim joylarini atrofiyasiga olib keladi. Oddiy qilib aytganda, asab hujayralarining yo’q bo’lib ketishi ko’p miqdorda bo’ladi. Asab impulslarini o’tkazishda zarur bo’lgan moddalar yetishmaydi. Kasallik asta-sekin rivojlanib boradi.
Alsgeymer kasalligi qadimgi shifokorlar tomonidan ham tasvirlangan. Ammo nemis psixiatr Alois Alsgeymer uning sabablari, kechishi va alomatlarini faqat 1901 yilda shakllantirishga muvaffaq bo’ldi. Olti yil o’tgach, u bemorlarning birida kasallikning borishi haqida batafsil tadqiqot nashr etdi. O’shandan beri tibbiyot dunyosida ushbu kasallik shifokor ismi bilan ataladi.
Afsuski, so’nggi paytlarda Alsgeymer tobora keng tarqalmoqda va «yosharmoqda». Bu kasallik hozirda 45-65 yoshdagi odamlarda uchramoqda. Xavfli guruhga qarindoshlari ushbu kasallikdan aziyat chekadiganlardan tashqari, hayoti intellektual faoliyat bilan bog’liq bo’lmagan odamlar, qandli diabet va ortiqcha vazn, surunkali gipoksiya, bosh tomirlarining aterosklerozi va boshqa kasalliklarga chalingan kishilar kiradi. 
Alsgeymerning birinchi alomatlari yakuniy tashxis qo’yilishidan bir necha yil oldin paydo bo’ladi. Kasallikning ushbu bosqichi preddemensiya deb ataladi. 
Kasallikning boshlanishi ilk belgilari — Avvalo, bu qisqa muddatli xotiraning buzilishi va yangi ma’lumotlarni o’zlashtirishdagi qiyinchiliklar. Bundan tashqari, diqqatni jamlay olmaslik, o’zingizning faoliyatingizni rejalashtirish, mavhum va mantiqiy fikrlash bilan bog’liq muammolar paydo bo’lishi va ba’zi so’zlarning ma’nosini unutish xavfli signalga aylanishi mumkin. Preddemensiya bosqichida kasallik bilan birga keladigan apatiya paydo bo’lishi mumkin. Ushbu davr ko’pincha mutaxassislar tomonidan yengil kognitiv pasayish deb ataladi.