Mundarija Kirish I. Bob. Dunyo mutafakkirlari nigohida o`qituvchi

2.2. Hozirgi davrda o‘qituvchilar kasb-mahoratini tarbiyalashning amaliyotdagi ahvoli.
Hozirgi davrda mamlakatimizda pedagogik faoliyatning rivojlanishida jahon mutafakkir-olimlarining pedagogik qarashlari va ta’limotlari ijobiy ahamiyatga egadir. Hozirgi sharoitda jamiyatning maktab oldiga qo‘yayotgan talablari kun sayin ortib bormoqda va bu talablarni amalda to‘g‘ri hal qilish vazifasi o‘qituvchiga bog‘liqdir.
Zamonaviy maktab o‘qituvchisi qator vazifalarni bajaradi. O‘qituvchi-sinfdagi o‘quv jarayoni tashkilotchisidir. Jamiyatning o‘qituvchi oldiga qo‘yadigan asosiy talablari quyidagilardir: shaxsni ma’naviy va ma’rifiy tomondan tarbiyalashning, milliy uyg‘onish mafkurasining hamda umuminsoniy boyliklarning mohiyatini bilishi; bolalarni mustaqillik g‘oyalariga sodiqlik ruhida tarbiyalashi, o‘z Vatani tabiatiga vaoilasiga bo‘lgan muhabbati; keng bilimga ega bo‘lish, turli bilimlardan xabardor bo‘lishi; yosh pedagog psixologiya, pedagogika, yoshlar fiziologiyasi, maktab gigienasidan chuqur bilimlarga ega bo‘lishi; o‘zi dars beradigan fan bo‘yicha mustaqil bilimga ega bo‘lib, o‘z kasbi sohasi bo‘yicha jahon fanida erishilgan yangi yutuq va kamchiliklardan xabardor bo‘lishi; ta’lim tarbiyametodikasiniegallashi;  o‘zishiga ijodiy yondashishi; pedagogik texnika (mantiq, nutq ta’limining ifodali vositalari va pedagogik taktga ega bo‘lishi; o‘z bilimi va pedagogik mahoratini doimiy ravishda oshirib borishi kabi talablarga to‘la javob bera olishga intilishi lozim va shart. 
Ushbu vazifa va maqsadlarni ijobiy hal etishi natijasida o‘qituvchi faoliyatining muvaffaqiyati avvalo u ta’limning mazmuni, metodlari va tashkiliy shakllarida umumiy didaktik printsiplarni qanchalik to‘g‘ri amalga oshirishiga bog‘liq.
Ma’ulumki, o‘qituvchi faoliyati ta’lim jarayonining tashqi tomonini tashkil qiladi, chunki u o‘qitadi, ta’lim beradi Shunga asosan o‘qituvchi dars muammolariga to‘g‘ri yondoshishi uchun ta’lim jarayonining asosiy komponentlarini bilishi, ularning o‘zaro bog‘liqligi va bir-biriga ta’sirini tushunishi lozim. 
o‘qituvchining pedagogik faoliyatini olib borishga xalaqit beradigan psixologik to’siqlar. Psixologik to;siqlar, «komplekslar»ni yaxshi ozlashtirib, ulardan kechishi zarurdir. Xulqning va ichki dunyosining standartlashtirishi pedagogning faoliyatida yoi-yo‘riq qonunlari juda katta ahamiyatga egaligi bilan kuzatiladi. Ongda pedagogik faoliyatining shaxssiz tayyor namunalari ko‘payib boradi. Biroq jamiyatning rivojlanishi o‘qituvchidan pedagogik xulqni, ya’ni aktiv va tizimli ijodni uning pedagogik faoliyatida talab qiladi. 0‘qituvchining pedagogik faoliyatini olib borishga xalaqit beradigan psixologik tosiqlarni umumlashtirib yangilik kiritishlargao‘qituvchilarning ko'proq qarshilik bildirish sabablarini ta’kidlab olish zarur. 1. O'zgarishning maqsadi o'qituvchilarga tushuntirilmagan yashirin gapning ikki m a’nosi xavotir va nomalumlikni keltiradi. Nomalumdan qoquvi har qaysi yangi usulga o'qituvchilarni yollashi mumkin.
2. 0‘qituvchilar yangilikni kiritishda, rejalashuvda va ishlab chiqarishda qatnashmaganlar.
3. Jamoa aifanalarini diqqatga olmaslik o’z ishining odatiy usuli.
4. Yangi usullarga subvektiv munosabali va qo'rquv. mavqe.
yo'qotish hislari.
5. Ish hajmining ko'payishi rahbar o‘qitu\'chiiar faoliyatida, o’zgarishlarni
rejalashtirmasa, shun da qo'rqish paydo boladi.
6. Yangilik kirituvchi (g’oyali odam) hurniat va ishonchga ega
bo’lmasa. Afsus. ko'pincha o'qituvehilar loyihaga enias,, uning muallifiga
qaraydi. Agar bu insonning hurmati kichik bolsa. pedagog lining
qadrliligiga qaramay, bu odamga. ishonchsizligi uning g‘oyasiga
olkaziladi. 0"qituvchi ijodining muammolarini shaxsiyatning axloqiy
munosabatiga qarab mulohaza qilish mumkin. Qancha odamdan foydali
g'oyalarni topsa, shunda uning savobiy kuchiga qaratiigan yoki egoistik
hislar uni boshqaradi deb. uni javobgar qilib qo'yadi. Agar ijodiy
aktivlik asossiz va absolut qadriyatlarga e‘tiborini qaratmasa, demak