Mundarija: Kirish I. Bob. Manzarali o’simliklarning kelib chiqish markazlari

2.5. Xonalarda, kirish joylarida manzarali gulzorlarni tashkil qilish.
Zamonaviy inter`erlar gullar hozirgi vaqtda ishlab chiqarish korxonalari, bino va inshootlar, ishxonalar, madaniyat uylari va xonalarni bezatish uchun kesilgan jonli gullar va manzarali o`simliklardan tuzilgan kompozitsiyalar ishlatiladi. Gullar va manzarali o`simliklarni xonalarda turli yashiklar, kashpolar, maxsus stolchalar va hokazolarda joylashtirish mumkin. Ampel va chirmashuvchi o`simliklar o`simliklar osma va devoriy kashpolarga o`rnatiladi. Agar bezatilayotgan xona katta bo`lsa, u holda gulli va manzarali o`simlik solingan guldon hamda savatlarni erga (polga) qo`yish mumkin. Yassi guldonlarda rangi, balandligi va shakli bo`yicha bir-biriga mos tushuvchi gulli va manzarali bargli o`simliklar joylashtiriladi. Bunday o`simliklardan tuzilgan klmpozitsiyalar, agar ampel o`simliklari bir tomonidan osilib tursa, juda chiroyli ko`rinadi. Yashiklarni turli materiallardan yasash mumkin. Ular devor tusiga xos yoki yorqin bo`lmagan ranga bo`yab laklanadi. Yashiklar yoki kashpolarga joylashtirilgan gul tuvaklar yashik chetlaridan bir muncha past bo`lishi kerak. Tuvaklarni yuqorisiga yangi mox, keramzit, vermikulit yoki yuvilgan toshchalar solinadi. Tuvaklar orasidagi bo`sh joylar ham shu materiallarning biri bilan to`ldiriladi.
Xonalardagi gullarning joylashishi simmetrik bo`lmasligi kerak, baland bo`yli o`simliklar shakllari pastak o`simliklar bilan mos tushishi lozim. Gullarni kashpo yashiklarga joylashtirishda ularning balandligi va yorug`likka talabini hisobga olish lozim. Yorug` sevar va past bo`yli o`simliklar yorug`likka yaqinroq, soyaga chidamli, baland bo`ylio`simliklar esa devor oldiga joylashtiriladi. Kashpo yashiklarini manzarali o`simliklar bilan to`ldirishda, yirik o`lchamlarni pastak va ampel o`simliklari bilan moslashtirish yaxshi samara beradi.
Zamonaviy inter`erlarni bezatishda tuvak o`simligi va tabiat materiallaridan tuzilgan kompozitsiyalar ham keng tarqalgan. Ular kesilgan gullardan tuzilgan kompozitsiyalardan farqli ravishda juda uzoq saqlanishi mumkin. Bunday kompozitsiyalar keramik yassi guldonlarda yoki keng tuvaklarda ishlatiladi. Kompozitsiyalar uchun xona o`simliklarini tanlashda ularning ekologyasini hisobga olish kerak va sukkulentlar bilan namsevar o`simliklarni, yorug`sevar bilan soyaga chidamli o`simliklarni birga esmaslik zarur. Odatda bitta yirik o`simlik bunday kompozitsiyaning asosi bo`lib xizmat qiladi. Uning atrofida kichikroq o`simliklar, guldon chetlariga esa ampel o`simliklari ekiladi. Sukkuletlardan tuzilgan kompozitsiyalarga turli o`lchamdagi, lekin bir xil rang va o`ziga xos bir necha toshlarni qo`shish mumkin.
Xizmat xonalarini ko`kalamzorlashtirish uchun beor o`simliklar, ya`ni yorug`lik va namlikka uncha talabchan bo`lmagano`simliklar ishlatiladi. Yashil o`simliklar ola-bula bargli o`simliklardan xlorofitum, marmarli peperomiya, aukuba, ola-bula bargli tradeskantsiya va boshqalar ishlatilsa chiroyli ko`rinadi. Tuproqni berkitish uchun chirmashuvchi yoki ampel o`simliklari (sedum, zibol`di, selaginella, qirmizi setreaziya, tradiskantsiya va boshqalar) ishlatiladi. Xonalarni mavsumida gullovchi o`simliklar: azaleya, gloksiniya, tsiklamen, kal`tseolyariya va boshqalar juda yaxshi bezaydi. Gullovchi tuvak o`simliklarini va kesilgan gullarni yil mavsumiga ko`ra almashtirib turish inter`erlarni gul bilan bezatishning turli-tumanligini ta`minlaydi.