Mustaqil-is pdf

Suv o’tlar -Algae 
Tuban o’simliklaming suvda, nam 
joylarda va tuproqda hayot 
kechiruvchi organizmlariga suv 
o’tlar deb ataladi. Suv o’tlar 
hujayralarida xlorofill bo’lishi bilan 
bakteriyalardan farq qiladi. Xlorofill 
bo’lganligi tufayli suv o’tlar avtotrof 
o’simliklar hisoblanadi, ya’ni ular 
karbonat angidridni 
assimilyasiyalash va fotosintez 
jarayonida organik moddalami hosil 
qilish hisobiga mustaqil yashay 
oladilar. Suv o’tlari tanasining 
tuzilishi jihatidan qat tanali 
o’simliklar jumlasiga kiradi. Shu 
bilan birga bir hujayrali, koloniyali 
va ko’p hujayrali suv o’tlari ham 
bo’ladi. 

---

Suv o’tining hujayra qobig’i 
sellyo’lozadan tashkil topgan. 
Ba’zi suv o’tlaming hujayra 
qobig’iga har xil moddalar 
singigan bo’ladi, masalan ko’k - 
yashil suv o’tining hujaura po’sti 
pektin moddasi bilan, diatom suv 
o’tlari hujayra qobig’ida 
qumtuproq (kremnezem), xara 
suv o’tlarida esa karbon kislota 
tuzi bo’ladi. Suv o’tlar hujayrasi 
ichida protoplazma, hujayra 
shirasi va yadro bo’lib, ko’k yashil 
suv o’tlari hujayrasida yadro 
bo’lmaydi.

---

Hujayra yadrosining miqdori suv o’ti turiga qarab har xil bo’ladi. Bir 
yadroli, ko’p yadroli va yadrosiz (ko’k yashil suvo’tlari) hujayralari 
mavjud. Suv o’tlar uch xil yo’l bilan ko’payadi: vegetativ, jinssiz va 
jinsiy usullarda. Suv o’tlarda xloroplastlar to’planadigan qismiga 
xromotofor deb ataladi. Xromotoforlarda xlorofilldan tashqari boshqa 
pigmentlari ham uchraydi. Shu pigmentlar hisobiga suv o’tlar 
tasniflanadi, ya’ni ko’k - yashil, yashil, diatom, qizil, qo’ng’ir suv 
o’tlami o’z ichiga oladi.

---