N. Bozorboev, X. I. Yusupov, R. A. Narov, A. M. Ilmuradov, V. Rasulov, B. T. Xushnazarov, F. N. Bozorboev, A. T. Ilyasov

Bo‘linma - qamrovni karrali qismi, g‘isht teruvchi zvenoga bir necha 
smena davomida ish joyini o‘zgartirmasdan ishlashi uchun ajratilgan ish joyi. 
Yarus – binoni balandligi bo‘yicha shartli chegaralangan bir qismi bo‘lib, 
u yerda bir smena davomida orayopmaga nisbatan o‘zgarmas balandlikda ishchilar 
g‘isht terish jarayonini bajaradilar. Bo‘linma qavat balandligiga va devor 
qalinligiga qarab, balandligi bo‘yicha 2…3 yarusga bo‘linadi. 
Bo‘linmalar soni va ularning o‘lchamlari zvenolarning mexnat 
unumdorligi va g‘isht terishdagi mexnat sarfiga qarab belgilanadi. Qalinligi ikki 
g‘ishtli oddiy devor terishda “ikkilik” zveno bilan bo‘linma uzunligi 12-17 m, 
“uchlik” zveno uchun 19-25 m va “beshlik” zveno uchun – 24-40 m ni tashkil 
etadi. 
G‘isht terishda eng yuqori mexnat unumdorligi 60-80 sm balandlikda g‘isht 
terilganda bo‘ladi, nol sathida yoki balandlik 1.1...1.2 m bo‘lganda mehnat 
unumdorligi 50% largacha tushadi, shuning uchun shu chegaralarda yarus 
balandligi belgilanadi. Qavat balandligi 2,8 m devor qalinligi 2 g‘isht bo‘lsa, yarus 
balandligi 1,5 m deb qabul qilinadi, ya’ni qavatda 2 ta yarus qabul qilinadi. Agarda 
devor qalinligi 2 g‘ishtdan ko‘p bo‘lsa va qavat balandligi 3 m ortiq bo‘lsa qavat 
uch yarusga bo‘linadi. G‘isht terish bir qatorli yoki ko‘p qatorli bog‘lanish bilan 
teriladi, oraliq devorlar va ustunlar to‘rt qatorli bog‘lanish bilan teriladi. Birinchi 

---

39 
yarusni g‘isht teruvchilar yerdan yoki qavatlar ora yopmasida turib teradilar, 
ikkinchi va uchinchi yaruslarni ochiladigan yoki ikki yarusga o‘rnatiladigan 
so‘rilardan turib teradilar. 4 m va undan baland devorlarni g‘isht teruvchilar 
quvursimon xavozalardan turib teradilar. 
G‘isht 
teruvchi 
zvenolarni 
(komplektlash) 
jamlash 
terimning 
konstruksiyasi, qalinligi va murakkabligiga, ishlarning umumiy hajmi va mexnat 
sarfiga, ishlatilayotgan montaj mexanizmlarini soniga bog‘liqdir.