N. X. Ermatov, B. Y. Nomozov, D. G’. Azizova, M. X. Ashurov, A. I. Abdirazakov, R. S. Bekjonov

(7.35.) 
SHunday qilib, yarim logarifmik koordinatalarda bosimni egri tiklanish 
chizig‗i φ burchak og‗ishida lgt o‗qiga to‗g‗ri chiziq (7.1. rasm) va V kesmasi bilan 
∆P o‗qini kesib o‗tadi. 
 
 
 
 
 
 
(7.36.) 
, 
(7.37.) 
Quduq to‘xtatilgandan keyin (quduqqa suyuqlik oqimi kelishini hisobga 
olmagan holda) bosimning egri tiklanishini tadqiqot qilish natijalariga ishlov 
berish 
Yetarlicha vaqt davomida quduqlarni tadqiqot qilish ko‗p hollarda quduqqa 
suyuqlik oqimini hisobga olmagan holda bosimni egri tiklanish chizig‗ini ishlashda 
ishonchli natijalar beradi. Bir vaqtning o‗zida bu usul anchagina oddiyroq 
hisoblanadi. 
Bu usuldagi tadqiqot o‗tkazish va natijalari ishlov berish. 
Bosimning egri tiklanishi (BET) quduqqa oqim birdaniga to‗xtatilganda 
quyidagi tartibda amalga oshiriladi: 
1) Quduqqa chuqurlik yoki differensial manometr tushiriladi; 
2) Quduq birdaniga yopiladi yoki ishga tushiriladi; 
3) CHuqurlik yoki differensial manometr yordamida belgilangan vaqt t 
bo‗yicha quduq tubi bosimi (P
q.tubi
) o‗lchanadi P
q.t. i
 =f(t
i
); 
4) (P
q.t.i 
– P
q.t.0
) = f(t)=∆P
i
(t) aniqlanadi; 
5) Tadqiqot natijalari jadvalga tushiriladi 

---

100 
7.2. jadval 
Tadqiqot 
raqami 
Vaqt t, s 
∆P, MPa 
lg t 
1 
t
1
 
∆P
1
 
lg t