N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdirazаkov, M. X. Ashurov

Nazorat savollari: 
1. Korroziya deb nimaga aytiladi? 
2. Korroziyaning qanday ko‘rinishlari mavjud? 
3. Quvurlarning korroziyaga qarshi qoplamasi qanday talablarga javob berishi 
lozim? 
4. Korroziyabardoshlilik nima? 
5. Tashqi korroziya qachon sodir bo‘ladi? 
6. Ichki korroziyaga qarshi himoya vositalari. 
 
VI- bob bo’yicha xulosa 
Bu bo’limda quvurlar korroziyasiga qarshi kurashish usullari, metallar 
korroziyasi jarayoni mexanizmi, kon qurilmalarining korrozion yemirilishi, 
quvurlarning ichki va tashqi korroziyasiga qarshi kurashishning passiv va aktiv 
usullari, neft-gaz-suv muhitida korroziyaning o‘ziga xos xususiyatlari, neft gaz qazib 
olishda kimyoviy reagentlarning qo‘llanilishi, korroziyaga qarshi himoyadagi 
muammolar haqidagi ma’lumotlar keltirilgan. 
 
 
 

---

84 
VII-bob. KON SEPARATORLARI 
VII.1. Separatorlarning tasnifi 
Separatorlar turli ko‘rinishda ishlab chiqiladi va quyidagi ishlarni bajaradi: 
-neftda erigan gazni ajratib oladi; 
-neft – gaz oqimining aralashishini kamaytiradi va shu bilan gidravlik 
qarshiliklarni pasaytiradi; 
-neft – gaz aralashmasi harakatidan hosil bo‘lgan ko‘piklarni yo‘qotadi; 
-neftdan suvni ajratib oladi; 
-oqim harakatining nomuntazamligini yo‘qotadi; 
-mahsulotni o‘lchaydi; 
Separatorlarning quyidagi tasnifi mavjud: 
A) ishlatilish maqsadi bo‘yicha: 
- o‘lchovchi – ajratuvchi
- ajratuvchi; 
B) geometrik shakli bo‘yicha: 
- silindrik; 
- sharsimon; 
V) o‘rnatilishiga qarab
- tik, - qiya, - yotiq; 
G) ajratish uchun asosiy ta’sir etuvchi kuchlar bo‘yicha: 
- gravitatsiya, 
- markazdan qochuvchi; 
- inersiya kuchlari; 
D) ishlatish bosimi bo‘yicha: 
- yuqori bosimli (6.4–2.5MPa), 
- o‘rta bosimli (2,5–0,6 MPa), 
- past bosimli (0,6–0,1 MPa), 
- vakuumli;
E) ulangan quduqlar soni bo‘yicha: 
- bitta quduq uchun; 

---

85 
- quduqlar guruxi uchun; 
J) ajratadigan fazalar bo‘yicha: 
- ikki fazali (gaz - neft); 
- uch fazali (gaz – neft - suv). 
Emulsiyani muvozanat holatida yoki laminar oqimda neft va suvga ajratuvchi 
qurilma tindirgich deyiladi.