N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdirazаkov, M. X. Ashurov


Download 2.57 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/154
Sana21.09.2023
Hajmi2.57 Mb.
#1683320
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   154
Bog'liq
Ermatov KONDA NEFT, GAZ, SUVNI YIG‘ISH, TAYYORLASH VA TASHISH дарслик

 
Nomozov Sh.R. – «Koson neft gaz qidiruv ekspeditsiyasi» MCHJ direktori; 
Raxmatov X.B. – Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti “Texnologik mashinalar va
jixozlar” kafedrasi, texnika fanlari nomzodi




So‘z boshi 
Konda neft, gaz, suvni yig'ish, tayyorlash va tashishning samaradorligini 
oshirish muhim masalalardan biri hisoblanadi, zamonaviy texnologiyalar va 
texnikalarni qo’llash, mavjud texnika va qurilmalardan oqilona foydalanish hisobiga 
erishiladi. Buning uchun esa chuqur bilimga ega bo’lgan mutaxassislar talab etiladi. 
Mamlakatimizda yosh avlodni o’qitish va tarbiyalash «Ta’lim to’g’risidagi 
qonun» va «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» asosida milliy tiklanish prinsiplari, 
mustaqillik yutuqlari, milliy g’oya, xalqimizning milliy, ma’naviy va intellektual 
salohiyati hamda umum bashariy qadriyatlariga tayangan holda olib borilmoqda. 
Darslik yaratishdan mаqsаd «Neft va gaz konlarini ishga tushirish va ulardan 
foydalanish» tа’lim yo’nаlishigа mоs, tа’lim stаndаrtidа tаlаb qilingаn bilimlаr
ko’nikmаlаr vа tаjribаlаr dаrаjаsini tа’minlаshdаn iborat bo’lib, fanni o’rganish 
natijasida talabalar kondagi neft, gaz, suvni yig‘ish, tayyorlash va tashishning usullari
va mexanik hisoblashlarini bajarish, shuningdek mahsulotlarni yig’ish va tashishning 
asosiy parametrlarini hisoblash va optimallashtirishni o’rganib, ko’nikma hosil 
qiladilar.
Ushbu darslik “Konda neft, gaz, suvni yig'ish, tayyorlash va tashish” fanning 
namunaviy dasturiga mos keladi. “Konda neft, gaz, suvni yig'ish, tayyorlash va 
tashish” fani kompleks fan hisoblanib, “Neft va gaz qatlami fizikasi” va “Neft va gaz 
ishi asoslari” fanlari bilan uzviy bog’liq.
Darslik 5311900-“Neft va gaz konlarini ishga tushirish va ulardan foydalanish” 
bakalavriat ta’lim yo‘nalishining talabalari uchun mo’ljallangan. 



KIRISH 
Neft-gaz va yoqilg‘i energetikasi O‘zbekistonning zamonaviy ishlab chiqarish 
sanoati yirik og‘ir industriya tarmoqlaridan biri bo‘lib, vatanimizning muhim 
energetik bazasidir. O‘zbek mutaxassislari neft bo‘yicha 100 yildan ortiq, gaz
bo‘yicha yarim asrlik ilmiy va amaliy bilim tajribalarga egalar. Bu tarmoqda sezilarli 
darajada ilmiy - texnik potensial yaratilgan va uni rivojlantirishda yuqori yutuqlarga 
erishilgan. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 2017 yil 24-25 fevral 
kunlari Qashqadaryo viloyatiga tashrifida neft va gaz sohasiga keng to‘xtalib o‘tdi.
Qashqadaryo viloyatining iqtisodiy salohiyati ulkan. Bugungi kunda 
mamlakatimizda qazib chiqarilayotgan tabiiy gazning 70 foizi, neftning qariyb 78 
foizi, gaz kondensatining 80 foizi ushbu viloyat hissasiga to‘g‘ri keladi.
Viloyatda sanoat izchil rivojlanmoqda. Yalpi hududiy mahsulotda bu sohaning 
ulushi 38 foizni tashkil etayotgani ham shundan dalolat beradi. “Sho‘rtanneftgaz” , 
“Muborakneftgaz” korxonalari, “Sho‘rtangazkimyo” majmuasi, Muborak gazni qayta 
ishlash zavodi, Qorovulbozor, Farg‘ona, Oltiariq neftni qayta ishlash zavodlari kabi 
yirik ishlab chiqarish korxonalari mamlakatimiz sanoatida salmoqli o‘rin tutadi.
Davlatimiz rahbari tashrifi mobaynida “Sho‘rtangazkimyo” majmuasining 
tozalangan metan negizida sintetik suyuq yoqilg‘i (GTL) ishlab chiqarishni tashkil 
etish va “Sho‘rtangazkimyo” majmuasining ishlab chiqarish quvvatlarini 
kengaytirish” loyihalari bilan tanishdi. 
“Sho‘rtangazkimyo” majmuasining tozalangan metani negizida sintetik suyuq 
yoqilg‘i (GTL) ishlab chiqarishni tashkil etish loyihasi gaz-kimyo sanoati 
yo‘nalishida dunyoning ilg‘or texnologik yechimlarini o‘zida aks ettirgan. Ushbu 
loyiha MDH doirasida eng yirik mega-loyihalardan biridir. 
Loyiha “O‘zbekneftgaz” kompaniyasi ta’sischiligida amalga oshirilishi 
mamlakatimizning yoqilg‘i-energetika xavfsizligini ta’minlashda katta ahamiyatga 
ega bo‘lishi barobarida, sohaning jadal sur’atlarda taraqqiy etayotganidan dalolat 
beradi. 




Download 2.57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   154




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling