Namangan davlat universiteti n. Sotvoldiyev biznesni tadqiq etish

5.6. Global axborot tizimlari 
Agar bir tomon axborotni taklif etsa, 2 tomon uni xech kanday tusiksiz kabul kilsa, 
axborot almashgan xisoblanadi. SHuning uchun kommunikatsiya jarayoni juda katta e’tibor 
berishi kerak. Xozirgi paytda eng muxim kommunikatsiya vositasi sifatida kompyuterlar 
xizmat kilmokda. Bozor munosabatlarining utilishi kompyuterlashtirish axamiyatini keskin 
oshirib yubordi. Xalkaro amaliyot iktisodni kompyuterlar yordamida boshqarishni afzal 
kurmokda. Kompyuterlar yordamida axborot tuplanadi, dasturlar tuziladi, ma’lumotlar 
bankka xosil kilinadi. Kompyuterlar nafakat ishchilarni boshqarish uchun, balki 
iqtisodiyotni barcha jabxalariga kerak. 
Yakun chikarish 
1. Axborot – menejment uchun zaruriy xabar va ma’lumotlar majmuidir. Axborotsiz 
boshqaruv bo’lmaydi. 
2. Boshqaruvchi va boshqariluvchi sistemalar o’rtasidagi bog’liklik shakllari ishlab 
chiqarish axborotlaridir. 
3. Iqtisodiy axborot – menejmentda asosiy rol o’ynaydi. 
4. Axborot – sistemalarni murakkab axborot tuzilmalari bulib, u turli xujjatlarni, 
axborot okimi, aloka kanallari, texnik vositalar, avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemalarni 
o’z ichiga oladi. 
5. Rahbar qabul qilgan boshqaruv qarorlari va uning ma’nosi axborot hujjatlariga 
bog’liq.
6. Kommunikatsiya jarayoni – bu ikki va undan ortiq odamlar o’rtasidagi axborot 
almashish jarayonidir. 

---

Biznesni tadqiq etish usullari 
116 
7. Kompyuter nafaqat ishlab chiqarishni boshqarish uchun, balki iqtisodiyotni barcha 
jabhalariga kerak. 
Boshqaruv kommunikatsiyalari ishlab chikarishga ta’lukli bulmagan kofyalar fark 
kiladi. Kundalik kommunikatsiya oldindan rejalashtirilmaydi. Ular muxokamali masalalarni 
xar xilligi (shaxsiy, siyosiy, ijtimoiy xujalik va b.) bilan fark kiladi. Qarorlar qabul qilish 
bilan bog’liq bo’lmaydi va afzal axborot xarakteriga egadir. 
Suxbat «texnologiyasi» deyilganda, suxbatni 3 kismga bulib kurishni ikrish, asosiy va 
yakuniy xulosa. Bundan tashkari texnologiyada 3 asosiy komponent: suxbatdosh (kadr) 
kadrni gapirtirish, gapini eshita olish, gapirilganlaridan tugri xulosa chikarish va baxolash. 
Menejer qo’l ostidagilari bilan muomala qilish yo’llarini oldin o’rganib chiqishi kerak. 
SHunda jamoada sog’lom atmasfera hosil bo’ladi. Jamoada nizolar kelib chiqishini oldini 
olish kerak bo’ladi. Bir xil vaziyatlardan chiqib ketish usullarini bilishi kerak bo’ladi.