Наманган муҳандислик-қурилиш институти

20-мавзу. Ўзбекистон миллий инновацион тизими
Ўзбекистон иқтисодиётини инновацион ривожланиш йўлига ўтишнинг долзарблилиги. Билим, яратиш ва инновация иқтисодий тизим рақобатбардошлигини таъминлашнинг бош омили сифатида. Мамлакатнинг инновацион ривожланишини белгиловчи кўрсаткичлар тизими. Фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграцияси. Ишлаб чиқаришни номоддий омиллар орқали ривожлантириш. Ўзбекистоннинг жаҳон бозоридаги фан сиғими юқори маҳсулотлардаги роли ва ўрни. Ўзбекистоннинг миллий инновацион тизими. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг миллий инновацион тизимдаги роли. Инновацияларни молиялаштириш манбалари. Инновацион ғоялар, технологиялар ва лойиҳалар Республика ярмаркаси, уни ташкил қилиш ва ўтказиш бўйича мувофиқлашган ишчи гуруҳи. Инновацион фаолиятни ахборот таъминоти. Кадрлар таъминоти. Давлат илмий техник дастури ва уни бажарилишини мувофиқлаштириш ва маниторинг тизими. Қонунчилик. Интеллектуал мулк хуқуқини ҳимоялаш тизими.


21-мавзу. Илмий кашфиётлар, ихтиролар ва лицензиялаш
Илмий кашфиётларнинг моҳияти ва асосий турлари. Илмий кашфиёт устунлиги. Кашфиётларни аниқлаш. Ихтиро ва лицензиялаш. Интеллектуал фаолият. Янги ғоя. Техник эчим. Интеллектуал мулк инновацион лойиҳаларни бошқаришнинг ўзига хос объекти сифатида. Интеллектуал мулк, технология ва лицензиялар бозори. Интеллектуал мулкнинг ҳимояланганлик даражаси ва унинг турлари. Ихтиро, илмий кашфиётларни инновациялаштириш стратегияси ва улар бўйича тўловлар тартиби. Муаллифлик ҳуқуқи, тижорат сирлари ва уларнинг туркумланиши. Патент давлат номидан саноат мулки объектига бериладиган ва муайян ҳудудда муайян вақт оралиғида амал қиладиган муҳофаза ҳужжати сифатида. Ихтирога Ўзбекистон Республикасида патент ва лицензия бериш учун талабнома тузиш қоидалари.


22-мавзу. Патентлар ва патент ахборотларини излаш
Патентларнинг ҳимоя даражаси: ноёб ихтиро, ишлаб чиқиш янгилиги, ноу-хау, ихтирога патент. Ҳимоянинг барча элементлари, бозорга кириш учун бегона патент тўсиқларини ёриш ва ўзиникини яратиш. Патент тузилиши ва унинг химоя кучи. Патент ахборотларини таҳлил қилиш илмий тахник ишланмалар патенциалини баҳолаш инструменти сифатида. Аниқ ва ўз вақтидаги ахборотга эга бўлиш. Муваффақият ва мағлубият. Ҳал қилинган муаммо. Тадқиқот олиб бориш вақти. Патент ахбороти. Универсал ахборот ресурси. Замонавий техника ютуқларидан тез ва тўла хабардор бўлиб бориш. Патентлар ҳамма вақт энг сўнгги ахборотни бериши. Ихтирочилар (ёки уларнинг иш берувчилари)ни ўз ғояларини патентлаш. Патент ахбороти талабномаси. Саноат мулки объектлари (ихтиролар, фойдали моделлар, саноат намуналари, товар белгилари). Тан олинган турли техник ечимлари ва ишланмалар. Патентлар ва ушбу мулкка тегишли субектларнинг ҳуқуқий мақоми. Патент ҳужжатларини тизимлаштириш.