Nashrga tayyorlash markazi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

— Tanlab olingan pozitsiyani egallash va himoya qilish uchun 
qanday marketing vositalarining qay biri mos keladi?
Differensiatsiyalangan marketing strategiyasi yuqori investi- 
tsiya, ishlab chiqarish va boshqarish xarajatlarini talab qiladi, 
shuning uchun u yirik korxonalar uchun zarurdir.
Mahsulot differensiatsiyasi turli bozorga chiqishning keyingi 
imkoniyatidir. Bu, birinchi navbatda, tovar taqsimlashda diversi­
fikatsiya strategiyasini olib borishga asoslanadi.
Konsentratsiyalangan marketing strategiyasi korxonalardan 
bozorning foydali segmentiga, ya’ni bitta yoki bir necha segmen- 
tiga e ’tibomi qaratishni talab qiladi. Bu bozor segmentiga firma 
bitta yoki bir necha mahsulot bilan hamda maqsadli marketing 
dasturi bilan yondashadi.
Bozomi pozitsiyalashtirish — bu alohida bozor segmentlarida 
mahsulot pozitsiyasini aniqlash texnologiyasidir. Pozitsiyalashti- 
rishning maqsadi — mavjud va shakllanayotgan fikrlami tadqiq 
qilish, xaridorlar yoki ulaming guruhini mahsulot parametrlariga 
bo‘lgan munosabatini baholash tahlilidan, maqsadli bozorni 
ushbu segmentida mahsulotni raqobatli afzalligini ta’minlashda, 
shunday tovar pozitsiyasini marketing chora-tadbirlarini o ‘tka- 
zish yo‘li bilan tuzishdan iborat.
Mahsulotni samarali pozitsiyalashtirish uchun talab va taklif- 
ning muhim tavsifnomalarini, xarid to ‘g‘risida qaroir qabul qi-
61

---

lishda m o‘ljal bo‘lib hisoblanuvchi omillar ta’sirini o ‘matish va 
o ‘rganish zarur. Aniqlovchi omillar esa mahsulot sifati, sifat 
darajasi, ishonchliligi, energiya hajmi, dizayni va tovar raqobat- 
bardoshligining boshqa ko‘rsatkichlari bo‘lishi mumkin.