xarajatlar
Jami
marketing
bosimi
4.2- rasm. Bozordagi talab — umumiy marketing bosimi
funksiyasi sifatida.
Firma muhitning mavhumligi oldida mutlaqo ojizdir; uning
qo‘lidan keladigan birgina narsa — birlamchi talab, ayniqsa, sez-
gir bo‘lgan asosiy omillar ustidan ishonchli nazorat qilib borish
tizimini barpo etish yo‘li bilan kelajakni oldindan ko‘rishga urinib
ko‘rishdir.
Kengayadigan va kengaymaydigan birlamchi talab. Birlamchi
talabning minimal va maksimal darajasi o ‘rtasidagi farq bozor
imkoniyatlarining ko‘lamini xarakterlaydi.
— Egri chiziqning birinchi qismi bilan ifodalangan talab bir
lamchi talab deb ataladi, chunki birlamchi talab miqdoriga hajm-
ni yoki umumiy marketing faoliyatining intensivligini o'zgarti-
rish orqali osonlik bilan ta’sir ko‘rsatish mumkin.
— Egri chiziqning ustki qismida talab noelastik bo‘lib boradi,
unga tegishli bozor esa kengaymaydigan bozor deb ataladi. Mar
keting faoliyatining yanada kuchayib borishi yetuklik bosqichiga
yetgan bozorning hajmiga ta’sir qilmaydi.
Shunday qilib, kengaymaydigan bozorda uning hajmi aniq
belgilab qo‘yilgan bo'ladi. Savdo hajmining biror firma foydasiga
salgina ortishi muqarrar ravishda uning bozordagi ulushi ham
ortishini anglatadi.
Bozor salohiyatining mohiyatini ifodalovchi asosiy ko‘rsat-
kichlar xususida to‘xtalib o ‘tamiz. Mahsulotga bo‘lgan umumiy
talab xususiyati talabning o ‘zgarishi va talab hajmining o'zgarishi
singari, bozorning kengligi va undagi xaridorlar ishtiyoqiga
bog‘liq bo‘ladi. Bozor talabi funksiyasi vositasida yalpi talab miq-
5 — Strategik marketing
Do'stlaringiz bilan baham: |
